ابعاد آشکارساز

 

A

 

B

 

C

 

 

 

۲ اینچی

 

۰۰۰۵/۰-

 

۳۳۰۹/۴

 

۰۹۹۹/۳-

 

 

 

۳ اینچی

 

۰۰۰۶/۰

 

۶۷۳۷/۳

 

۰۰۳۳/۱۳-

 

 

 

لازم به ذکر است که مرتبه‌ی کالیبراسیون می‌تواند غیر از ۲ باشد. اما مناسب‌ترین رابطه برای کالیبراسیون رابطه­ ۴-۱ می‌باشد. چون با توجه به رابطه‌ی فوق که در آن انرژی برحسب تابع درجه‌دوی کانال است، خطاها نسبت به دیگر رابطه‌ها کمتر است و کالیبراسیون دقیق‌تری داریم.

طیف مشخصه

طیف چهار چشمه‌ی استاندارد Co⁶⁰، Cs¹³⁷، Na²² و Zn⁶⁵ به‌طور مجزا به دست آمد. اما این طیف‌ها طیف مشخصه‌ی گاما نیستند چون طیف گاماهای زمینه نیز به همراه آن‌ها در MCA ثبت‌شده است. بنابراین باید طیف گاماهای زمینه از هرکدام از طیف هل کم شود. همان‌طور که گفته شد زمان اندازه‌گیری طیف زمینه بسیار بیشتر از زمان اندازه‌گیری دیگر طیف‌هاست، بنابراین هنگام کم کردن شمارش‌های طیف زمینه از شمارش هر طیف، بهنجارش صورت گرفته است. به‌طور مثال شکل ‏۴‑۴، طیف زمینه، شکل ‏۴‑۵، طیف Na²² به همراه زمینه و شکل ‏۴‑۶ طیفی است که در آن شمارش‌های زمینه از شمارش‌های طیف ثبت‌شده به‌وسیله‌ی آشکارساز ۳ اینچی کم شده است.
شکل ‏۴‑۴: طیف زمینه ثبت‌شده به‌وسیله‌ی آشکارساز ۳ اینچی
شکل ‏۴‑۵: طیف سدیم-۲۲ به همراه زمینه حاصل از آشکارساز ۳ اینچی
شکل ‏۴‑۶: طیف مشخصه‌ی سدیم-۲۲ حاصل از آشکارساز ۳ اینچی

FWHM (تمام پهنا در نیم ارتفاع)

طیف‌های به‌دست‌آمده به‌وسیله‌ی آشکارسازهای سوسوزن در آزمایشگاه، دارای توزیع گاوسی شکل در محدوده‌ی فوتوپیک هستند. تابعی که این توزیع را توصیف می‌کند با رابطه‌ی
(۴-۲)
داده می‌شود که در آن C، ضریب بهنجارش، E انرژی پهن‌شده، E₀، انرژی پهن نشده و A پهنای گاوسی است.علاوه بر این، این توزیع شامل زمینه مربوط به فوتوپیک نیز می‌باشد. در نهایت معادله مربوط به این توزیع را می‌توان به‌صورت زیر نوشت
(۴-۳)
رابطه‌ی بین پهنای گاوسی و FWHM به‌صورت زیر است
پس از کم کردن شمارش زمینه از شمارش‌های هر طیف، تمام پهنا در نیم ارتفاع (FWHM) برای هر فوتوپیک با دقت اندازه‌گیری شد که مقادیر آن‌ها در جدول ۴ آمده است.
جدول ۴: مقادیر FWHM تجربی به‌دست‌آمده از هر دو آشکارساز

 

 

انرژی گاما (MeV)

 

FWHM (keV)

 

 

 

آشکارساز ۲ اینچی

 

آشکارساز ۳ اینچی

 

 

 

۵۱۱/۰

 

۰۶۸/۴۳

 

۱۱/۴۴