۲-۲-۱-۳-د. دستور پنج استاد:
«به» در این معانی استعمال میشود :
۱- به معنی “همراه” که از آن به مصاحبت تعبیرکنند :
به ادب سلام کرد، به سلامت عزیمت نمود .
۲- ظرفیت زمانی و مکانی :
دهقان به سحرگاهان کز خانه برآید نه هیچ بیارامد و نه هیچ بپاید (منوچهری)
ای که گویی، به یمن بوی دل و رنگ وفاست به خراسان طلبم کان به خراسان یابم (خاقانی)
۳- به معنی قسم، مانند :
بگویم که بنیاد سوگند چیست خرد را وجان ِ تو را بند چیست
بگویی به دادار خورشید و ماه به تیغ و به مهر و به تخت و کلاه (فردوسی)
۴- در بیان جنس، چنانکه به جای آن “ازجنس ِ” بتوان استفاده کرد :
به مردم شمار، به مردمدار .
هیچکس را تو استوار مدار کار خود کن کسی به یارمدار (سنایی)
۵- به معنی “طرف” و “سوی” مانند :
چو زین کرانه شِه شرق دستبرد به تیر بر آن کرانه نماند از مخالفان دیّار (فرخی)
۶- به معنی"استعانت و در این صورت آنچه پس از آن آید، افزار کار وعمل است مانند :
به لشکر توان کرد این کار زار به تنها چه برخیزد از یک سوار (فردوسی)
۷- “تعلیل” ودر این حال، ما بعد ِآن علت ِحکم است مانند :
به جرم خیانت به کیفر رسید به گناه خود مأخوذ گردید.
به امرش وجود از عدم نقش بست که داند جز او کردن از نیست هست (سعدی)
۸- بر مقدار دلالت میکند و مفید معنی تکرار باشد :
به دامن در فشاند، به مشت زر دارد، به خروار شکر پاشید، به تخت دیبا بخشید، که معنی آن :
دامن دامن، مشت مشت، خروار خروار، تخت تخت میباشد.
۹- در آغاز وابتدای سخن به کار میرود مثل :
به نام خداوند جان وخرد کزین برتر اندیشه برنگذرد (فردوسی)
که مراد از آن آغاز سخن به نام خداوند جان و خرد باشد.
۱۰- به معنی “برای” مانند :
به طواف کعبه رفتم به حرم رهم ندادند که تو در برون چه کردی که درون کعبه آیی (عراقی)
۱۱- به معنی سازگاری و توافق میباشد، چون :
اگر جز به کام من آید جواب من وگرز ومیدان افراسیاب (فردوسی)
۱۲- بر عوض و مقابله دلالت میکند چون :
آسمان گو مفروش این عظمت کاندر عشق خرمن مه به جوی خوشهی پروین به دوجو (حافظ)
۱۳- به معنی استعلام است و در این هنگام آن را به «بر» تأکید توان کرد مانند :
نهاد افسرش پست بر خاک بر همیکرد نفرین به ضحاک بر (فردوسی)
۱۴- به معنی «را» مانند :
به من گفت، به من داد، به من بخشید، یعنی : مراگفت، مرا داد، مرا بخشید.
و استعمال مفعول بعد از این افعال به هر دو صورت جایز و در نظم و نثر شایع است.
۱۵- قرب و نزدیکی :
که فردا به داور بود خسروی گدایی که پیشت نیرزد جوی (سعدی)
مقصود «نزدیک داور» است.
۱۶- به معنی نهایت و پایان است :
از باختر به خاور شتافت، از مشرق به مغرب شد و گاهی برای تاکید پیش از آن «تا» در میآورند مانند :
از شمال تا به جنوب رفت، از خراسان تا به تهران آمد، از سر تا به قدم زیبا ست.
۱۷- برای ترتیب :
دم به دم، خانه به خانه، شهر به شهر، دیار به دیار، کوه به کوه.
۱۸- افادهی تشبیه میکند، مانند :
لطفش به بهار شادمانی است قهرش به سموم زندگانی است
۱۹- در توضیح و تفسیر به کارمیرود :
به تن زندهپیل و به جان جبرئیل به کف ابر بهمن به دل رود نیل (فردوسی)
ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست،سازمان ثبت احوال کشور افزایش طلاق درسازمان درسال۱۳۸۹را نسبت به سال۱۳۸۸،۱۵درصد گزارش می کند . همچنین این سازمان افزایش طلاق درسال۱۳۸۹رانسبت به ۵سال قبل از آن ۲۳ درصدگزارش می کندباتوجه به آمار سال ۱۳۸۸به ازاء هر۱۳ازدواج یک طلاق ثبت شده درحالی که درسال ۱۳۸۸به ازاءهر۶/۱۰ازدواج یک طلاق ثبت شده که نشان ازافزایش نسبی آمار طلاق در کشور دارد(تارنمای اینترنتی سازمان آماری کشور،۱۳۹۰).
ازدواج عامل پیدایش خانواده است و خانواده نخستین و منحصر به فردترین نهاد اجتماعی است که سلامت و موفقیت یک جامعه را مرهون سلامت و رضایتمندی اعضای آن از هم دانسته اند(گلدنبرگ و هربرت[۱۶۹]، ۲۰۰۰). رکن اصلی خانواده، زندگی مشترک زناشویی است. اگر روابط زناشویی سالم باشد ساختار خانواده نیز سالم مانده و کارکرد اعضاء نیز به سطح آرمانی خواهد رسید(براد شاو[۱۷۰]، ۲۰۱۰). خانواده سالم می تواند عامل افزایش بهداشت روانی و جسمی زن و شوهر و فرزندان آنها باشد و سلامت خانواده در گرو سلامت و تداوم روابط بین زن و شوهر می باشد و از طرفی به وجود آمدن اختلاف و تعارض بین زن و شوهر امری طبیعی است. ( الیس[۱۷۱] ۱۹۹۵، ترجمه صالحی ،۱۳۸۵) به دلیل ماهیت تعامل زوج ها گاهی اوقات پیش می آید که اختلاف نظر روی می دهد و در نتیجه زوج ها نسبت به همدیگر احساس خشم ، ناامیدی و نارضایتی می کنند. بنابراین در ازدواج باید فرض را بر این گذاشت که بروز تعارض جزئی از رابطه زناشویی و زندگی مشترک است. ( همان منبع ) . تعارض به عنوان ، نوعی تعامل که در آن اشخاص تمایلات ، دیدگاه ها و عقاید متضادی را بیان می کنند ، تعریف می شود ( کلین[۱۷۲]، پلیزنت[۱۷۳]، وایتون[۱۷۴] و مارکمن[۱۷۵] ،۲۰۰۶)و هر جا عدم توافق ، تفاوت یا ناسازگاری بین همسران وجود داشته باشد ، تعارض به وجود می آید. تعارض همیشه منفی نیست ، بلکه روشی که زوج ها برای مدیریت تعارض خود به کار می برند ، ممکن است بر رابطه تاثیر منفی داشته باشد ( گاتمن[۱۷۶] و سیلور[۱۷۷] ، ۲۰۰۹). زوجینی که می توانند تعارض موجود در رابطه را با به کار گیری روش های مثبت و استفاده کمتر از تعاملات منفی مدیریت کنند ، فضایی ایجاد می کنند که در آن فرصت بیشتری برای خودافشایی و توافق در مورد مشکلات خانواده وجود خواهد داشت ( جوهانسون[۱۷۸] ، ۲۰۱۲). تحقیقات نشان داده است که روابط مشکل دار ،منجر به مشکلاتی در سلامتی جسمی و روانی می شود به علاوه بین مشکلات زناشویی ، سطح تعارضات زناشویی، سازگاری زناشویی و نشانه های افسردگی رابطه وجود دارد. ( بیچ[۱۷۹]، فینچام[۱۸۰] و کاتز[۱۸۱]، ۲۰۰۸). که هر یک از اینها عوامل خطرناکی برای بیماری محسوب می شوند، لذا کیفیت روابط زناشویی پیش بینی کننده مهمی برای سلامتی روان به حساب می آید.
سلامت روان علاوه بر بدن سالم، به محیط و شرایط زندگی سالم نیاز دارد. این که محیط و عوامل مختلف آن چگونه بر ساختار جسمی و روانی فرد تأثیر می گذارد و فرد با چه شیوه ای با کشمکش های محیطی مبارزه می کند، موضوعی است که رویکردهای مختلف روان شناسی هر کدام با توجه به دیدگاه اختصاصی خود پیرامون ماهیت انسان و نیروی انگیزشی او سلامت روان انسان را به شیوه خاصی تبیین کرده اند. به عنوان مثال برخی از این رویکردها، سلامت روان را فرآیندی مستمر دانسته اند و برخی دیگر آن را در قالب هنجارها و پیروی از آداب و سنن اجتماعی جستجو کرده اند و گروهی دیگر به هر دو جنبه توجه نموده اند. به عنوان مثال روانپزشکی و روانشناسی بالینی در آسیب شناسی روانی بر اصل انسان بهنجار تأکید داشته اند و بهنجاری یا سلامت را معادل «فقدان علایم بیماری» می پنداشته اند اما وضعیت جاری روانشناسی جهان حاکی از توجه شایان روان شناسان به مفهوم سلامت در قالبی ورای بهنجاری و فقدان علایم بیماری است (آزاد، ۱۳۸۶). سلامت روان عبارتست از توانایی افراد برای دست یابی به اهدافی که برای خود در نظر گرفته است (پاتی[۱۸۲]، ۲۰۰۵).
خانواده مهمترین نهاد اجتماعی درجوامع انسانی بوده وازنظر تکوین شخصیت وپرورش آن درفرزندان و همچنین ازنظر سازگاری بعدی فردبا جامعه دارای آثاروسیعی می باشد.بسیاری از جامعه شناسان وروان شناسان اعتقاددارندکه ریشه ی بسیاری ازانحرافات شخصیت را باید درپرورش نخستین خانوادگی جست وجوکرد،چراکه،اگرمنشاء بسیاری ازکج رفتاری هاوانواع گوناگون بیماری های روانی بررسی گردد،نقش پرورش خانواده درکیفیت رشد شخصیت آشکارمیگردد(فرجاد، ۱۳۸۷).
باید گفت با افزایش تعارض در ارتباط های زوجی، ناسازگاری افزایش می یابد و نارضایتی بیشتری حاصل می شود و همین مشکلات از مقدمات طلاق و جدایی محسوب می شوند ( یانگ و لانگ[۱۸۳] ، ۱۹۹۸) . این مشکلات پیامد هایی مثل اختلالات اضطرابی ( داس ،سیمپسون و کریستنس[۱۸۴] ، ۲۰۰۹) ،افسردگی ( کوین، تامپسون و پالمر[۱۸۵] ، ۲۰۱۲) ، ناسازگاری و پرخاشگری کودکان و نوجوانان ( جراد و بوهلر[۱۸۶]،۲۰۰۸)،اختلالات خوردن و مصرف شدید الکل ( فینچام ، ۲۰۰۸) و بیماری های فیزیکی مثل ناراحتی های قلبی ( سالز و بوند[۱۸۷] ،۲۰۱۰) را در بر دارند، رفتارهایی که ریشه در طرحواره ها ی اولیه دارند .
طرحواره به طور کلی، به عنوان ساختار[۱۸۸]، قالب [۱۸۹]یا چهارچوب[۱۹۰] تعریف می شود. در روان شناسی و روان درمانی، طرح واره به عنوان هر اصل سازمان بخش کلی در نظر گرفته می شود که برای درک تجارب زندگی فرد ضروری است. بسیاری از طرحواره ها در اوایل زندگی شکل می گیرند، به حرکت خود ادامه می دهند و خودشان را به تجارب بعدی زندگی تحمیل می کنند، حتی اگر هیچ گونه کاربرد دیگری نداشته باشند. با این تعریف کلی، طرحواره می تواند مثبت یا منفی، سازگار یا ناسازگار باشد و همچنین می تواند در اوایل زندگی یا در سیر بعدی زندگی شکل بگیرد. یانگ[۱۹۱](۱۹۹۰-۱۹۹۹) معتقد است برخی از این طرحواره ها- به ویژه آن ها که عمدتا در نتیجه تجارب ناگوار[۱۹۲] در دوران کودکی شکل می گیرند- ممکن است هسته اصلی اختلالات شخصیت، مشکلات منش شناختی خفیف تر و بسیاری از اختلالات مزمن قرار بگیرند. یانگ برای بررسی دقیق تر این ایده، مجموعه ای از طرحواره ها را مشخص کرده است که خصوصیات زیر را دارند:
الگوها یا درون مایه های عمیق و فراگیری هستند،
از خاطرات، هیجان ها، شناختواره ها و احساسات بدنی تشکیل شده اند،
در دوران کودکی یا نوجوانی شکل گرفته اند،
در سیر زندگی تداوم دارند،
درباره خود و در رابطه با دیگران هستند،
به شدت ناکارآمدند[۱۹۳].
از نگاه یانگ(۱۹۹۸) طرحواره ها ، الگوهای هیجانی و شناختی هستند که در ابتدای رشد و تحول در ذهن شکل گرفته اند و در سیر زندگی تکرار می شوند. طبق این توصیف، رفتار یک فرد، بخشی از طرحواره محسوب نمی شود، چون یانگ معتقد است که رفتارهای ناسازگار در پاسخ به طرحواره به وجود می آیند. بنابراین، رفتارها از طرحواره ها نشات می گیرند، ولی بخشی از طرحواره ها محسوب نمی شوند (یانگ، کلوسکو و ویشار[۱۹۴] ،۲۰۰۳ ).
از سوی دیگر محققان نشان داده اند که تاثیرات منفی تعارض ( خشم ، نفرت ، ناراحتی و ترس ) در تعاملات زوجین ، با میزان خشونت و درگیری مرتبط است . ( بوک والا ، سوبین و زدوانیوک[۱۹۵] ،۲۰۱۰ ) . این ارتباطات مخرب یا تعاملات منفی بین زوجین منجر به کاهش رضایت در رابطه و کاهش سلامت روانی افراد متاهل می گردد ( آماتو ، هاهمن ، ماریوت [۱۹۶]۲۰۱۲ ) تعارضات زناشویی ابعاد مختلفی دارد که می توان مولفه های کاهش همکاری، کاهش رابطه جنسی، افزایش واکنش های هیجانی، افزایش جلب حمایت فرزند، کاهش رابطه خانوادگی با خویشاوندان همسر و دوستان، افزایش رابطه فردی با خویشاوندان خود، جدا کردن امور مالی از یکدیگر، کاهش ارتباط موثر ونیز تصمیات مشترک را برشمرد؛ که آگاهی از این تعارضات میتواند به فهم این رابطه اجتماعی و در نتیجه افزایش سلامت روانی زوجین کمک نماید. (وایس[۱۹۷]، ۲۰۰۵) و محقق در پی آن است که با بهره گرفتن از آموزش جلسات طرحواره درمانی اثر بخشی این جلسات را بر کاهش تعارضات زناشویی و افزایش سلامت روان دانشجویان متاهل با بهره گرفتن از دو گروه آزمایش و گروه کنترل بررسی نموده تا روشن شود که در زمینه تعارض زوجین و برای رفع آن می توان از این شیوه درمانی استفاده نمود. با توجه به تحقیقات انجام شده مبنی بر نقش تعارضات زناشویی بر کاهش سلامت روانی افراد، کمبود مطالعات و بررسی های شخصیتی و روانی قبل از ازدواج و نیز بالا رفتن میزان طلاق و ناسازگاری های خانوادگی در داخل کشور، نیاز به مطالعات و تحقیقات گسترده در این زمینه احساس می شود. با توجه به اهمیت موضوع، این تحقیق به دنبال جواب دادن به این سوال است که آیا اموزش طرحواره های درمانی بر کاهش تعارضات زناشویی و افزایش سلامت روان دانشجویان متاهل موثر است؟
۳-۱-اهمیت و ضرورت تحقیق
روابط سالم و متعادل خمیرمایه عشق به زندگی خانوادگی و رضایت مندی زناشویی است. مسائل و مشکلات زیادی اینروزها دست به دست هم داده و به سستی و تضعیف روابط خانوادگی منجر شده است. ازسوءتفاهمات و انتظارات نابجا گرفته تا نوع ارتباط کلامی، عدم پایبندی به قواعدیمشخص، روش مدیریت خانه و…
زندگی زناشویی،همواره تجربیات دیدنی و شنیدنی زیادی به همراه دارد. بعضی از این تجربیات، مایه دلخوشی و بعضی دیگر دردآور و ناراحت کننده است و بعضی ممکن است احساس شرمندگی همراهداشته باشد. هرگونه احساساتی که به وجود آید، اگر اعضای خانواده نتوانند آنها رابشناسند و درباره شان توضیح بخواهند، این احساسات به درون ریخته می شود و ریشه هایرفاه خانوادگی را از بین می برد. سدهای خانوادگی که در مقابل صحبت کردن دربارهمسائل خانوادگی بنا می شود، دلیل مهمی برای کاستن ارزش فردی است(شمسایی، ۱۳۸۷). حال که مطالعات و پژوهش ها بر ارتباط موثر رابطه زناشویی با لذت زندگی فردی تاکید دارند ، مطالعه این مهم در زندگی جمعی و بارزترین شکل زندگی جمعی یعنی خانواده و لذت زندگی خانوادگی به منظور کمرنگ کردن تعارضات زناشویی و به تبع ان افزایش سلامت روانی زوجین امری ضروری می نماید.
۴-۱-اهداف تحقیق
هدف کلی:
تعیین اثر بخشی طرحواره های درمانی بر کاهش تعارضات زناشویی و افزایش سلامت روان دانشجویان متاهل
اهداف جزیی:
تعیین اثر بخشی طرحواره های درمانی بر کاهش تعارضات زناشویی دانشجویان متاهل
تعیین اثر بخشی طرحواره های درمانی بر افزایش سلامت روان دانشجویان متاهل
۵=۱=فرضیه های تحقیق:
۱- طرحواره های درمانی بر کاهش تعارضات زناشویی دانشجویان متاهل موثر است.
۲- طرحواره های درمانی بر افزایش سلامت روان دانشجویان متاهل موثر است.
۶-۱-متغیر های پژوهش
متغیر مستقل:
درپژوهش حاضر طرحواره درمانی به عنوان متغیر مستقل در نظر گر فته شده است.
متغیر وابسته:
درپژوهش حاضر تعارض زناشویی و سلامت روان به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شده است.
۷-۱-تعاریف واژه ها و اصطلاحات تحقیق
۱-۷-۱-تعاریف نظری
تعارض زناشویی
وینچ[۱۹۸]( ۲۰۱۰) تعارض زناشویی را عدم انطباق بین وضعیتی که وجود دارد و وضعیتی که مورد انتظار زوجین است تعریف می کند.
تعارض زناشویی به گسست و چالش های رابطه زناشویی بین زوجین که بعد از گذشت مدتی از زندگی مشترک به دلیل وجود اختلافات رخ می نماید( ساروخانی،۱۳۸۲).
تعارض زناشویی ناشی از ناهماهنگی زن و شوهر در نوع نیازها و روش ارضای آن، خودمحوری، اختلاف در خواسته ها، طرحواره های رفتاری و رفتار غیر مسئولانه نسبت به ارتباط زناشویی و ازدواج می توان تعریف نمود (فرحبخش، ۱۳۸۳).
سلامت روان:
سازمان بهداشت جهانی (۲۰۰۵)، سلامت روان را چنین تعریف کرده است: سلامت روان یعنی احساس رضایت و بهبودی و تطبیق کافی اجتماعی با موازین مورد قبول هر جامعه، به عبارت دیگر منظور از سلامت روان یعنی توانایی کامل برای ایفای نقشهای فردی، خانوادگی و اجتماعی.
لیپوسکی[۱۹۹] (۱۹۸۰) اظهار میدارد:سلامت روان عبارت است از داشتن سلامت ذهنی، رضایت خاطر، توانایی سازش با دیگران و عدم هرگونه بیماری جسمی که منشاء عصبی داشته باشد (گاجل و دیگران، به نقل از خویینژاد، ۱۳۸۷).
طرحواره درمانی:
درمانی است ابتکاری و تلفیقی که توسط یانگ و همکارانش پایه گذاری شده است او در این درمان کوشیده است تا با بکارگیری مبانی و راهبردهای روش های درمان شناختی – رفتاری (CBT) و مولفه هایی از سایر نظریه ها مثل دلبستگی، روابط شیء ای، ساختار گرایی و روان تحلیلگری و تلفیق یکپارچه و منسجم آنها با یکدیگر یک مدل درمانی جدید را برای درمان اختلالات دیرپایی مثل اختلالات شخصیت و اختلالات مزمن محور یک ارائه دهد( حمیدپور،۱۳۸۶).
۲-۷-۱-تعریف عملیاتی
تعارض زناشویی
منظور نمره ای است که آزمودنی از آزمون تعارض زناشویی (ثنایی و همکاران،۱۳۷۹) بدست می آورد.
سلامت روان:
منظور از سلامت روان در این پژوهش نمرات آزمودنیاست که در پرسشنامه سلامت (GHQ-28) گلدبرگ (گلدبرگ و میلر، ۱۹۷۹) کسب کرده است.
طرحواره درمانی:
منظور اموزش هایی است که در طول هشت جلسه نیم ساعته در اختیار ازمودنی قرا می گیرد.
فصل دوم
ب) مراد از حج در متون و منابع اسلامی،از جمله منابع فقهی،عازم شدن به سمت بیت الله الحرام به منظور به جا آوردن اعمال و عباداتی ویژه در زمانی خاص است.به تعبیربرخی فقها،اصطلاح فقهی حج بر مجموعه اعمالی دلالت دارد که در مکانهایی خاص در مکه انجام می شوند.
ج) از جمله معانی شایع حج در منابع فقهی،به ویژه هنگامی که در برابر اصطلاح"عمره"به کار می رود،آن بخش از احکام و مناسک حج است که در چهارچوب مناسک عمره قرار نمیگیرد ودر حدیثی،مراد از تعبیر قرآنی “حج اکبر"(توبه،۳)حج سال نهم هجری که مسلمانان و مشرکان با یکدیگر حج گزاردند ذکر شده است.به علاوه گاه مراد از حج اکبر،حج پیامبراکرم(ص)یا حجی که در آن،روز عرفه باجمعه مصادف شود،دانسته اند.همچنین تعبیر مذکور بر حج تمتع یا بخشی از مناسک آن و در برابر،حج اصغر بر عمره تمتع اطلاق شده است.منظور از روز حج اکبر(یوم الحج الاکبر)در احادیث،روز عید قربان و نیز روز عرفه(روز نهم ذیحجه)دانسته شده است.
۵-۳- خلاصه ی نتایج مربوط به سؤال دوم تحقیق :
مبانی انسان شناسی حج از منظر قرآن و روایات چیست؟
در این قسمت،محقق به چند مسئله پرداخته است:
-
-
- ابتدا به تعریفی از مبانی تعلیم و تربیت پرداخته که در این رابطه از دیدگاه غلامحسین شکوهی استفاده کرده است ،از دیدگاه وی مبانی تعلیم و تربیت عبارت است از: «عزیمت به سوی هر مقصد،برای آنکه متضمن وصول بدان باشد،مستلزم طرح و نقشه ای است که ناگزیرباید با توجه به مبدأحرکت ترسیم شود.»در ادامه وی، مبانی تعلیم و تربیت را اینگونه تعریف می کند:«مبانی تعلیم و تربیت از موقع آدمی و امکانات و محدودیت هایش و نیز از ضرورت هایی که حیاتش همواره تحت تأثیر آنهاست بحث می کند.»
-
به این ترتیب از نظر وی،مناط مهم در تشخیص مبانی تعلیم و تربیت آن است که مبانی ناظر به«مبدأحرکت تربیتی وویژگی های او»هستند. از نظر وی،مبانی به«آنچه هست»ناظرند،نه«آنچه باید باشد.»
۲٫از طرفی در این قسمت محقق به بررسی مبانی تربیت دینی از دیدگاه اسلام پرداخته است که در این رابطه از دیدگاه دکتر سعید بهشتی بهره برده است که عبارت است از: مبانی تربیت دینی ازدیدگاه اسلام،«اوصاف وجودی انسان،جهان و آفریدگار انسان و جهان اند که ازمتون اسلامی استخراج و به یکی از دو شکل بسیط،یعنی مفاهیم،یامرکّب،یعنی گزاره های إخباری یا توصیفی بیان می شوند و شالوده ی استخراج و تدوین اهداف،اصول،برنامه ها و روش ها به شمار می آیند.»
از آنجا که مبانی مورد نظردر این پژوهش،«مبانی انسان شناسی» می باشد،از تعریف فوق تنها اوصاف وجودی «انسان» مدّنظر است؛لذا تعریف فوق به این شکل مطرح می شود:«اوصاف وجودی انسان که از متون اسلامی استخراج و به یکی ازدو شکل بسیط،یعنی مفاهیم،یا مرکّب،یعنی گزاره های إخباری یا توصیفی بیان می شوند و شالوده ی استخراج و تدوین اهداف،اصول،برنامه هاو روش ها به شمار می آیند.»
-
- در قسمت بعدی محقق به معرفی چند نمونه از مبانی انسان شناسی حج پرداخته است از جمله :پرستش گری،عقل ورزی،حقیقت جویی،اجتماع گرایی،مسئولیت پذیری،کمال گرایی.
پرستش گری
در این قسمت به این مسئله اشاره شد که پرستش گری یکی از ویژگی های ذاتی انسان است که خداوند در وجود انسان نهاده است و مربیان الهی با شیوه های نظری و عملی به پرورش این نهال فطری پرداخته اند. ،آنان نوع پرستش وآداب واعمال مربوط به آن رابه بشر آموختند واز پرستش معبودی غیر ازذات یگانه پروردگار متعال جلوگیری کردند. برای این منظور برنامه هایی از سوی اسلام وضع شده است که یکی از ان برنامه ها حج می باشد. در سرتاسر برنامه ی تربیتی حج این ویژگی ذاتی انسان نمود و بروز پیدا می کند،تمامی حرکات و افکار انسان از طواف گرفته تا حلق و تقصیر همه باید برای خدا و در جهت رضای خدا باشد.انسان قبل از حج تعلقاتی دارد که او را از معبود حقیقی خود دور کرده است، انسان در حج ازهمه ی تعلقات و وابستگی های خود دست شسته و معبود حقیقی خود را می یابد و با او انس می گیرد و با الگو برداری از پیامبران و امامان(ع) به طور نظری و عملی به پرورش این نهال فطری خود می پردازند.
عقل ورزی
مسئله ای که در این قسمت به آن اشاره شد،این بود که خداوند قوه ای به نام عقل به انسان داده است تا به وسیله آن به آگاهی وتفکرخویش عمق وسامان بخشد ورفتاروغرایز خودراهدایت کند دهد.از طرفی، اسلام شایسته ترین برنامه های جهانی را که می تواند انسان را به سوی علم و بینش و تحرّک و تفکّر وتعمّق سوق دهد، و نیز شرایط مساعد به عالم بشرّت ارزانی داشته است.یکی از مهم ترین برنامه های اسلام در جهت تحقق این اهداف،برنامه حج و نیز وجود معلمان و الگوهای بی نظیر در ان است که با استمداد از آنها می توان به مراحل بالایی از این ویژگی رسید.تشویق به بهره گیری ازعقل واندیشه و سفارش بسیاری از ائمه ی ما در این بوده است که در سفر تربیتی حج و به خصوص در صحرای عرفات و مشعر به تفکر بپردازند و از این طریق به جایگاه خود در دنیا و نیز به شگفتیهای آفرینش پی برده و از این طر یق به خداشناسی دست یابند.
شکوفایی این نعمت خداوند،شرایط مساعد ومعلمان حقیقی را می طلبد،که اسلام به این مسأله مهم بی توجه نبوده است.از جمله وضع عمل عبادی حج و نیز وجود معلمان و الگوهای بی نظیر در حج که با استمداد از آنها می توان به مراحل بالایی از این ویژگی رسید.تشویق به بهره گیری ازعقل واندیشه و سفارش بسیاری از ائمه ی ما در این بوده است که در سفر تربیتی حج و به خصوص در صحرای عرفات و مشعر به تفکر بپردازند و از این طریق به جایگاه خود در دنیا و نیز به شگفتیهای آفرینش پی برده وطبق بیان نورتنی امام صادق(ع) به روش درست زندگی پی برده و به جایگاه خود در زندگی دست یابد و بداند که از کجا امده و برای چه آمده و به کجا خواهد رفت و از این طر یق به خداشناسی دست یابد.
حقیقت جویی
موضوعی که در این قسمت به آن پرداخته شد این بود که یکی ازگرایش های اصیل انسان ، حقیقت جویی است. مقصود ازحقیقت جویی ، اشتیاق انسان به شناخت روابط بین پدیده ها است. تشویق به بهره گیری ازعقل واندیشه وقرار دادن نشانه های روشن درخلقت جهان وارسال رسل وبه جا آوردن عبادت ازجمله عبادت معنوی وروحی وتربیتی حج به پرورش این روحیه درانسان کمک کرده است. درواقع کل آیاتی که درمورد حج مارا به نحوی با این مناسک بزرگ وتربیتی ، به تفکر وتعقل دعوت می کند درجهت تقویت این توانایی است. ازنظر اسلام آدمی باید با کوشش وتلاش مستمر جوینده حقیقت باشد. اما صرف وجود این گرایش متضمن هدایت نیست، انسان حج گزار باید این سفر تربیتی را انجام دهد تا واقعیات وحقایقی که قبلاً ازذهن او دوروپنهان مانده بود درنظرش جلوه گرشود.
انسان حج گزار چون حقیقت جو می باشد باید خود درجستجوی حقایق برآید وپیامبران ومعصومین را الگوی خود قرار دهد وبا اسرار ومعارف مناسک حج آشنا شود و بعد ازسفر حج به آن هاعمل کند ودرجهت تقویت این گرایش ازهیچ تلاشی فروگزار نکند. بنابر این اثر تربیتی تقویت گرایش به حقیقت جویی دراین است که انسان حج گزار با تکیه بر تفکر خود ، توانایی بیشتری در تشخیص رموز واسرار تربیتی حج پیدا کند.
اجتماع گرایی
اجتماعی زیستن یکی از گرایش های فطری انسان است. اومایل است با دیگران روابط اجتماعی برقرار کند ودر تعامل بادیگران زندگی کند. رشدابعاد دیگر وجودنیز در روابط اجتماعی تحقق می پذیرد.
از جمله برنامه های عبادی که اسلام برای رشد این جنبه از ویژگی های ذاتی انسان نهاده است،حج است.حاجی هیچ یک از اعمال و مناسک حج را به تنهایی و در خلوت انجام نمی دهد.از طواف گرفته تا منی ،همه باید در جمع ودر میان اجتماع انسانها انجام گیرد.تا حاجی به علت قرار گرفتن در این شرایط راه ورسم درست زندگی در اجتماع را بیاموزد.
مسؤولیت پذیری
در این مبحث به این مسئله اشاره شد که انسان ۴مسئولیت بزرگ دارد که عبارتند از :
۱٫مسئولیت انسان در برابر خداوند۲٫مسئولیت انسان در برابرخود۳٫مسئولیت انسان در برابرجامعه۴٫مسئولیت انسان در برابر طبیعت
حج و انجام اعمال آن بهترین موضع برای به جلوه در آوردن این ویژگی فطری انسان است،انسان حج گذار از همان لحظات نخستین در مقابل خود وخدای خود ودر مقابل جامعه و طبیعت مسئول است که اگر این مسئولیت را به درستی انجام ندهد حج او مقبول نیست.
کمال گرایی
کمال گرایی یعنی اینکه انسان ازنقص گریزان است ومایل است درهرچیزی به نهایت آن برسد. این ویژگی آدمی نیز مانند ویژگی های دیگر یک رشد حقیقی وصادق دارد ویک رشد غیرحقیقی وکاذب کمال گرایی انسان زمانی درمدار اصلی خودقرار می گیرد که درجهت خداوند متعال باشد. به همین دلیل کمال گرایی الهی به انسان اطمینان وآرامش می بخشد وکمال خواهی درامور غریزی ودنیوی ،تشویش خاطر ونگرانی را زیاد می کند.
کمال گرایی انسان در حج به بالاترین نمود خود می رسد.در حج انسان حج گذار پیوسته در جهت کمال وجودی خویش در حرکت است.اگر هریک از اعمال حج را مرحله ای از مراحل کمال فرض کنیم،در پایان و بعد از انجام اعمال منا به بالاترین درجه کمال وجودی خویش که همان لقای امام و از بین رفتن کثافات درونی خویش توسط امام است، می رسد.
۵-۴- خلاصه ی نتایج مربوط به سؤال سوم تحقیق :
اسرار تشریع وظیفه دینی حج از منطر قرآن و روایات چیست؟
در این بخش محقق به بررسی سرّحج به طور عام واسرار مناسک حج به طور خاص پرداخته است :
۲-۲-۲- بیوسنتز اتیلن
بیوسنتز اتیلن یکی از بهترین مسیرهای شناخته شده برای هر ماده رشد گیاهی می باشد. اتیلن طی مجموعه ای از واکنش ها از متیونین تولید می شود. متیونین به وسیله آنزیم آدنوزین متیونین سنتتاز به اس- آدنوزیل متیونین تبدیل می شود.
ACCتولیدی دو سرنوشت دارد، ممکن است به اتیلن تبدیل شودکه این کار توسط ACC اکسیداز صورت می گیرد و یا به مالونیل ACC تبدیل می شود که این کار نیز توسط آنزیم ACC- ان- مالونیل- ترانسفراز صورت می گیرد. HCN به دست آمده از تبدیل ACC به اتیلن می تواند با س یستئین ترکیب شده و تولید سیانید آلانین و گاز H2S را بنماید که این واکنش توسط بتا سیانو آلانین سنتتاز صورت می گیرد.
۲-۳- تیمار با مواد ضد اتیلن
ترکیباتی که فعالیت و بیوسنتز اتیلن را کنترل می کنند عبارتند از:سدیم نیتروپروساید، MCP -1، تیوسولفات نقره، آمینواکسی استیک اسید، تی دیازورون و… .
۲-۳-۱- سدیم نیتروپروساید
سدیم نیتروپروساید(SNP) (ترکیب آزاد کننده NO ) جز ترکیباتی است که از رکود بذر جلوگیری می کند (بلیگانی و لاماتینا،۲۰۰۱)، تواناییSNP در شکستن خواب بذر در کاهو (Lactuca sativa)، آرابیدوپسیس ( thaliana Arabidopsis) ، جو دوسر (Avena sativa)، سودا (Saueda salsa) و سایر گیاهان با غلظت های ۵/۰ تا ۲ میلی مولار در مدت زمان های ۱۸ تا ۲۴ ساعت گزارش شده است (کوپیرا و گووداز، ۲۰۰۳). نیتریک اکسید تاثیر مثبتی بر تاخیر پیری در میوه ها و سبزی ها دارد (چانگلی و همکاران، ۲۰۱۱). این ترکیب پس از تیوسولفات نقره و ۱- متیل سایکلوپروپن به عنوان بازدارنده اتیلن شناخته شده است که تاثیر مثبت آن بر گلهای بریده مختلف از جمله میخک و ۸ گل بریده دیگر نشان داده شده است (بادیان و همکاران، ۲۰۰۴؛ چانگلی و همکاران، ۲۰۱۱).
نیتریک اکسید با فرمول NO ، جرم ۱/۳۰ گرم ، چگالی ۵۱/ ۱گرم بر سانتی متر مکعب ، و نقطه جوش ۹۰/۱۲۱ است.
شکل ۲-۱- تصویر سدیم نیتروپروساید
نیتریک اکسید عمدتاً از مسیرهای آنزیمی و غیرآنزیمی سنتز می شود که مسیر بیوسنتز آنزیمی آن از طریق مسیر بیوسنتز نیترات ردوکتاز از طریق سیتوسول انجام می شود (لاماتینا و همکاران، ۲۰۰۳). اما مسیر غیر آنزیمی از طریق نیترات دیسموتیشن انجام می گیرد (لاماتینا و همکاران، ۲۰۰۳).
۲-۴- انسداد آوندی
تحقیقات بسیاری روشن نموده اند که یکی از مهمترین دلایل پایان زندگی گل های شاخه بریده انسداد آوندی است (رضوانی پور و عصفوری، ۱۳۸۸).
پژمردگی و تنش آبی اکثر گونه های گل های شاخه بریده مربوط به انسداد سیستم انتقال آب در آن ها می باشد. معمولاً دو نوع انسداد آوندی وجود دارد. یکی مربوط به انبار کردن گل ها به صورت خشک است و غالباً در حالت تجاری اتفاق می افتد و دیگری در طول مدت نگهداری گل در آب اتفاق می افتد(ادریسی،۱۳۸۸).
جهت رفع مشکل انسداد آوندی، روش هایی مثل بازبرش ساقه زیر آب (برش در فاصله ۲ سانتی متری)، اسیدی کردن محلول (۴-۳pH= )، قرار دادن ساقه در آب (عمق کمتر از ۲۰ سانتی متر)، تیمار مدت دار ساقه در مواد پاک کننده، استفاده از آب تقطیر شده در ساختن محلول های نگهدارنده، ضد عفونی ظرف ها و استفاده از ظرف های سفید رنگ (برای نشان دادن آلودگی) پیشنهاد می شوند.
هم چنین از میکروب کش های مهم مثل هیپوکلریت سدیم، هیپوکلریت کلسیم، مشتقات هیدروکسی کینولین ها، سولفات آلومینیوم، کلرید کبالت، اسید سیتریک و عوامل جدید مثل اسانس های گیاهی می توان استفاده کرد.
فصل سوم
(مواد و روش ها)
۳-۱- مواد گیاهی
در آبان ماه سال ۹۱ گل های شاخه بریده رز، آفتابگردان و لیسیانتوس که در مرحله تجاری برداشت شده بودند از گلخانه ای در محلات خریداری و بلافاصله برای انجام تیمار و ارزیابی صفات به آزمایشگاه پس از برداشت منتقل شدند.
۳-۲- نحوه آماده سازی گل ها و انجام تیمار سدیم نیتروپروساید
از هر گل ۵ شاخه در گلدان های پلاستیکی به حجم ۲ لیتر قرار داده شدند.به این صورت که از هر نوع گل یک ردیف با ۱۲ تیمار در نظر گرفته شد. شرایط آزمایشگاه پس از برداشت شامل ۱۲ ساعت روشنایی و ۱۲ ساعت تاریکی بود که توسط نور لامپ های سفید فلورسنت تامین می شد. شدت نور ۱۲ میکرومول بر متر مربع بر ثانیه، دمای اتاق ۲±۲۰ درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی نیز بین ۶۰ تا ۷۰ درصد بود. گل ها حدود ۲۴ ساعت به صورت تیمار کوتاه مدت در محلول سدیم نیتروپروساید باقی ماندند. پس از پالس ۲۴ ساعته در گلجاهای حاوی ۵۰۰ میلی لیتر ۸- هیدروکسی کینولین سولفات ۳۰۰ میلی گرم در لیتر و ساکارز ۳ درصد قرار گرفتند.
۳-۳- پیاده کردن طرح آزمایشی و معرفی تیمارها
این آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کاملاً تصادفی در ۳ تکرار انجام شد. فاکتور سدیم نیتروپروساید در ۴ سطح (۰، ۲۰، ۴۰ و ۶۰ میکرومولار) بود (شکل ۳-۱).
قبل از تیمار تمامی گل ها روی ارتفاع ۵۰ سانتی متری داخل آب ۴۰ درجه سانتی گراد- به منظور جلوگیری از انسداد آوندها با حباب های هوا- بریده شده و درون گلجاها قرار داده شدند.
تیمارها به قرار ذیل بودند:
N0F1 N1F1 N2F1 N3F1 N1F2 N2F2 N3F2 N0F2
N0F3 N1F3 N2F3 N3F3
N0: 0 µM SNP N2: 40 µM SNP
N1: 20 µM SNP N3: 60 µM SNP
F1 : گل رز F2: گل لیسیانتوس F3: گل آفتابگردان
شکل ۳-۱- روش پیاده کردن طرح آزمایشی
۳-۴- صفات کمی و کیفی مورد اندازه گیری
۳-۴-۱- عمر گلجایی
عمر گلجایی به فاصله شروع تیمار تا زمان پیری گل که همراه با پژمردگی گلبرگ ها و تغییر رنگ برگ می باشد، تعریف و به صورت روز بیان شد. بدیهی است که هر یک از ۲ شاخه گل موجود در هر پلات طول عمر متفاوتی داشته و میانگین آن ها به عنوان عمر گلجایی آن پلات در نظر گرفته شد.
۳-۴-۲- جذب محلول
حجم محلول نگهدارنده درون گلجاها ۵۰۰ سی سی بود. با توجه به میزان تبخیر محلول نگهدارنده از گلجاها و کاهش محلول درون گلجاهای حاوی گل مقدار آب جذب شده توسط گلها بدست آمد. با توجه به میانگین وزن شاخه های گل در ابتدای آزمایش و کاهش حجم آب گلجاها و مقدار تبخیر، مقدار جذب آب (برحسب میلیلیتر بر گرم وزن تر) محاسبه شد.
۳-۴-۳- درصد ماده خشک
پس از پایان عمر گلجایی هر گل، وزن تر آن اندازه گیری شد و در آون در دمای ۷۰ درجه سانتی گراد به مدت ۲۴ ساعت قرار داده شد. پس از اطمینان یافتن از خشک شدن کامل گل ها، با ترازوی دیجیتال توزین شد. درصد ماده خشک از رابطه زیر محاسبه شد:
۱۰۰ × (وزن تر ÷ وزن خشک) = درصد ماده خشک
۳-۴-۴- شمارش باکتری
این فاکتور با هدف بررسی اثر سدیم نیتروپروساید بر رشد باکتری های محلول پالس و باز برش های انتهای ساقه گل انجام شد.
۳-۴-۴-۱- تهیه محیط کشت
محیط کشت نوترینت آگار با غلظت ۲۰ گرم در لیتر به همراه آب مقطر استریل تهیه شده و روی شیکر با کمی گرما قرار داده شد. سپس به مدت ۱ ساعت اتوکلاو شد و پس از آن در زیر هود استریل به میزان ۲ ± ۱۵ میلی لیتر درون پتری ریخته شد. درب پتری را با سلفون بسته و ۲۴ ساعت بعد از اطمینان از عاری بودن هرگونه آلودگی، کشت بر روی آن صورت گرفت. در تمام مراحل کشت، تمامی سطوح هود، لوازم کار و دست ها با الکل ضد عفونی شد( شکل ۳-۲).
۳-۴-۴-۲- شمارش باکتری در محلول پالس
۲۴ ساعت پس از تیمار پالس با سدیم نیتروپروساید، از محلول گلجایی ۲ میلیلیتر توسط سرنگ برداشته و با ۲ میلیلیتر محلول نرمال سالین ۹/۰ درصد رقیق شد. ۱/۰ میلیلیتر از محلول فوق روی پتری حاوی محیط کشت نوترینت آگار پهن و کلونیهای باکتری ۲۴ ساعت پس از انکوباسیون در دمای ۳۷ درجه سانتی گراد، شمارش شد.
۳-۴-۴-۳- شمارش باکتری در ساقه
۲۴ ساعت پس از تیمار پالس با سدیم نیتروپروساید، حدود ۲ سانتیمتر(۵/۰ گرم) از ته ساقه بریده شد. نمونه ۳ مرتبه با آب دیونیزه شسته شد تا بار میکروب سطح آن کاهش یابد. سپس نمونه در هاون چینی کاملاً خرد و له شد و با محلول نرمال سالین ۹/۰ درصد رقیق شد. ۱/۰ میلیلیتر از محلول روی پتری دیشهای حاوی محیط کشت نوترینت آگار پهن و کلونیهای باکتری ۲۴ ساعت پس از انکوباسیون در دمای ۳۷ درجه سانتی گراد، شمارش شد.
۶-۳ پیشنهادات ۱۰۷
مراجع: ۱۰۸
فهرست اشکال
شکل ۱-۱ دیاگرام فشار-دمای گاز طبیعی ۵
شکل ۱-۲ شماتیک تولید، فرآوری، انتقال و تحویل گاز طبیعی ۷
شکل ۱-۳ نمونه احداث خط لوله انتقال گاز و دفن لولهها ۸
شکل ۱-۴ یک نمونه منحنی مشخصه کمپرسور گریز از مرکز ۱۱
شکل ۱-۵ کاربردهای شبیهسازی جریان ۱۵
شکل ۲-۱ خط لوله کمکی ۱۷
شکل ۲-۲ خط لوله کمکی شبیهسازی شده در محیط HYSYS 19
شکل ۲-۳ شبیهسازی ایستگاه تقویت فشار منطقه چهار انتقال گاز در محیط نرمافزار ASPEN PLUS 20
شکل ۲-۴ توزیع فشار پایین دست شیر رگولاتور فشار و بالادست شیر انسداد توربینی به عنوان تابعی از زمان ۲۳
شکل ۳-۱ سیال تکفاز تراکم پذیر در حال عبور از یک لوله ۲۷
شکل ۳-۲ جریان پایا در خط لوله ۳۱
شکل۴-۱ نقشه کلی خطوط لوله گاز استان اردبیل ۳۸
شکل ۴-۲ طرح کلی نرمافزار OLGA 42
شکل ۴-۳ تغییرات طول-ارتفاع-ضخامت خط لوله اصلی ۳۰ اینچ اردبیل با ضخامتهای ۴۶۹/۰ و ۳۷۵/۰ اینچ ۴۷
شکل ۴-۴ تغییرات طول-ارتفاع-ضخامت خط لوله۱۰ اینچ خلخال-کلور با ضخامتهای ۲۷۹/۰ و ۲۱۹/۰ اینچ ۴۷
شکل ۴-۵ تغییرات طول- ارتفاع و ضخامت خط لوله اردبیل-نیروگاه گازی سبلان ۴۷
شکل ۴-۶ مدل شبیهسازی سیستم خطوط لوله استان اردبیل در محیط نرمافزار OLGA 50
شکل ۴-۷ انتقال حرارت هدایتی از لایههای دیواره لوله ۵۴
شکل ۴-۸ تعریف عمق خاک برای لولههای مدفون در خاک ۵۵
شکل ۴-۹ نرمافزار PVTsim و ترکیب گاز طبیعی وارد شده در نرمافزار با انتخاب معادله حالت PR 56
شکل ۴-۱۰ دیاگرام فازی گاز طبیعی خط لوله اردبیل (نرمافزار PVTsim) 58
شکل ۴-۱۱ منحنی عملکرد کمپرسور ایستگاه تقویت فشار اردبیل ۶۱
شکل ۵-۱ منحنیهای شبیهسازی فشار بر حسب زمان در ترمینالهای انتهایی انشعابات در شرایط عملیاتی ۶۷
شکل۵-۲ منحنی مقایسه ای جمع ماهانه کسری درجه روز و مصارف ماهانه شهر اردبیل ۷۱
شکل ۵-۳ مصرف روزانه گاز طبیعی شهر اردبیل در برابر مقادیر « کسری درجه روز» ۷۱
شکل۵-۴ منحنی مقایسه ای جمع ماهانه کسری درجه روزانه و مصارف ماهانه شهر پارسآباد ۷۲
شکل ۵-۵ دبی مصرف روزانه گاز طبیعی شهر پارسآباد در برابر مقادیر کسری درجه روز ۷۲
شکل۵-۶ منحنی مقایسه ای جمع ماهانه کسری درجه روزانه و مصارف ماهانه شهر گرمی ۷۲
شکل ۵-۷ دبی مصرف روزانه گاز طبیعی شهر گرمیدر برابر مقادیر کسری درجه روز ۷۳
شکل۵-۸ منحنی مقایسه ای جمع ماهانه کسری درجه روز و مصارف ماهانه شهر بیلهسوار ۷۳
شکل ۵-۹ دبی مصرف روزانه گاز طبیعی شهر بیلهسوار در برابر مقادیر کسری درجه روز ۷۳
شکل۵-۱۰ منحنی مقایسه ای جمع ماهانه کسری درجه روز و مصارف ماهانه شهر مشگین ۷۴
شکل ۵-۱۱ دبی مصرف گاز طبیعی شهر مشگین در برابر کسری درجه روز ۷۴
شکل۵-۱۲ منحنی مقایسه ای جمع ماهانه کسری درجه روز و مصارف ماهانه شهر سرعین ۷۴
شکل ۵-۱۳ دبی مصرف روزانه گاز طبیعی شهر سرعین در برابر مقادیر کسری درجه روز ۷۵
شکل۵-۱۴ منحنی مقایسه ای جمع ماهانه کسری درجه روز و مصارف ماهانه شهر خلخال ۷۵
شکل ۵-۱۵ دبی مصرف ماهانه گاز طبیعی شهر خلخال در برابر مقادیر کسری درجه روز ۷۵
شکل ۵-۱۶ منحنیهای شبیهسازی فشار بر حسب زمان در ترمینالهای انتهایی انشعابات در شرایط حاد برودتی ۸۰
شکل ۵-۱۷ شماتیک کلی سیستم خطوط لوله اردبیل برای بررسی نتایج ۸۱
شکل۵-۱۸ پروفایل فشار خط لوله ۳۰ اینچ اصلی ۸۳
شکل ۵-۱۹ پروفایل دبی حجمی گاز در خط لوله ۳۰ اینچ اصلی ۸۴
شکل ۵-۲۰ پروفایل سرعت گاز در خط لوله ۳۰ اینچ اصلی ۸۵
شکل ۵-۲۱ پروفایل دمای گاز در خط لوله ۳۰ اینچ اصلی ۸۵
شکل ۵-۲۲ پروفایل فشار خط لوله ۱۶ اینچ ۸۶
شکل ۵-۲۳ پروفایل دبی حجمی گاز در خط لوله ۱۶ اینچ ۸۷
شکل ۵-۲۴ پروفایل سرعت گاز در خط لوله ۱۶ اینچ ۸۷
شکل ۵-۲۵ پروفایل دمای گاز در خط لوله ۱۶ اینچ ۸۸
شکل ۵-۲۶ پروفایل فشار خط لوله ۸ اینچ خلخال ۸۸