با بهره گرفتن از نقشه توپوگرافی با مقیاس ۲۵۰۰۰/۱ و رقومی شده منحنیهای میزان ۱۰متر اقدام به تهیه نقشه شیب حوضه در فرمت رستری از طریق تبدیل فرمShape به رستر (درونیابی) و نیز استفاده در نقشه مدل ارتفاعی زمینDEM شد.
ث) نقشه کاربری اراضی
نقشه کاربری با بهره گرفتن از تصویر طبقه بندی شده سنجنده TMو رویهم گذاری نقشه پوشش گیاهی و توپوگرافی و نیز و بروز نمودن آن با اطلاعات موجود در اداره کل منابع طبیعی و تحقیقات میدانی تهیه گردید.
درادامه این پژوهش برای پهنه بندی خطر سیلاب از ۷ متغیر که شامل: لایههای کاربری اراضی، شیب، بافت خاک، ضریب CN، ضریب C، همچنین به منظور ارزیابی خسارت،تراکم ساختمانی،تراکم جمعیتی مطالعاتی استفاده کردیم.از نقشه شهر تبریز با دقت۲۰۰۰/۱ جهت تهیه نقشههای کاربری اراضی و مسیلهای محدوده مطالعاتی بهره گرفته شد و هر یک از کاربریهای شهر بر روی نقشه در محیط GIS مشخص گردید برای تهیه نقشه CN از نقشههای کاربری اراضی و بافت خاک منطقه و نقشه ضریب رواناب بر اساس شیب، کاربری اراضی و بافتخاک استفاده گردید. نقشه تراکم جمعیت و تراکم مسکونی محدوده مطالعاتی براساس سر شماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۸۸ برای هر منطقه شهری به تفکیک حوضه آماری و نقشه آن در محیط GIS تهیه شد(معاونت شهرسازی و معماری شهرداری کلانشهر تبریز،۱۳۹۰).
۴-۴- روش کار
بعد از تعیین فاکتورها از نقشههای رقومی موجود،اسناد مکتوب، آمار نامهها و گزارشهای مختلف برای تهیه نقشهها و اطلاعات مورد نیاز استفاده شد.که پس از ویرایش و تعریف روابط توپولوژیک وارد نرم افزار Arc GIS شدند. همچنین برای ریزپهنه بندی محدوده خطر از مدلهای پیشرفتهای ترکیب خطی وزین WLC که رایچ ترین تکنیک در تحلیل ارزیابی چند معیاری است.
اجرای روش ترکیب خطی وزین WLC در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی شامل مراحل زیر است.
تعریف و تعیین مجموعه معیارهای ارزیابی متغیرها
استاندارد کردن و تبدیل مقیاس ارزشها و مقادیر لایههای نقشهای(معیارهای ارزیابی) یعنی مقیاس ارزشها و مقادیر لایههای نقشهای باهم هم خوان و قابل مقایسه گردد.
تعیین وزنهای معیار یعنی وزن و اهمیت نسبی هر معیار لایه نقشهای مشخص شود.
ساخت و تولید لایههای نقشه ای وزندار استاندارد شده یعنی ضرب کردن لایههای نقشهای استاندارد در وزنهای مربوطه.
تولید نقشه نهایی و تعیین امتیاز کلی هر معیار یا لایه با بهره گرفتن از عملیات همپوشانی و تابع اجتماع بر روی لایههای نقشه ای وزن استاندارد شده .
طبقه بندی یا رتبه بندی لایهها بر مبنای ارزش کلی،مثلاً لایههایی با مقدار عددی بیشتر لایههای مناسبتر و بهتر خواهند بود(براف،۱۹۹۰).
برای استانداردسازی مقادیر و یکسانسازی مقیاسها در لایههای نقشهای از روش فازی و برای وزندهی به معیارها از روش وزن دهی فرایند سلسله مراتبیAHP استفاده شده است.مقیاس مقایسه در دامنه ۱ تا ۹ قرار داده شود به طوری که ارزش۱ نشان دهنده اهمیت برابردو فاکتورو عدد۹نشان دهنده اهمیت بسیارمهم یک فاکتوردرمقابل فاکتور دیگر میباشد(مالچفسکی،۱۳۸۵).
جدول شماره (۴-۱):اعداد مقایسه دو به دو فاکتورها
تعریف | شدت اهمیت |
اهمیت برابر | ۱ |
اهمیت برابر تا اهمیت متوسط | ۲ |
اهمیت متوسط | ۳ |
اهمیت متوسط تا اهمیت قوی | ۴ |
اهمیت قوی | ۵ |
از اهمیت قوی تا اهمیت خیلی قوی | ۶ |
اهمیت خیلی قوی | ۷ |