۲-۲-۶. تعریف تمرینات هوازی
هر نوع فعالیتی که ضربان قلب را افزایش دهد و آ ن را برای مدت طولانی و متوالی در همان حد نگه دارد تمرین هوازی گفته می‌شود به طور کلی تمرینات هوازی شامل حرکت مکرر همه عضلات بزرگ بدن است که در طی زمان ممتد اجرا می‌شود(۲۲).

۲-۲-۶-۱. تاثیر تمرینات هوازی به طور عمومی
تمرین هوازی به تقویت قلب و شش‌ها کمک می­ کند. در این تمرینات عضلات بزرگ حرکت مداوم دارند، در نتیجه تنفس عمیق‌تر شده و قلب برای پمپاژ خون شدیدتر می­زند. این امر موجب تقویت قلب و شش‌ها می­ شود. کاهش آمادگی هوازی می ­تواند سبب ایجاد خستگی شده و در نتیجه، کاهش عکس العمل‌های محافظتی در ساختارهای بدنی اتفاق بیفتد. زیرا کمبود آمادگی هوازی عاملی خطر زا در آسیب دیدگی است. در این رابطه برخی متخصصان حداقل ۲۰ تا ۳۰ دقیقه تمرینات هوازی را جهت حفظ سلامت قلبی وعروقی به بیماران توصیه می‌کنند. اگر چه تفاوت‌های فردی نقش مهمی را درانجام تمرینات ورزشی ایفا می‌کنند ولی می‌توان تمرینات را با ۵ تا ۱۰دقیقه در روز شروع کرد و به ۲۰ تا ۳۰ دقیقه تمرین پیوسته رساند(۲۶).
۲-۲-۶-۲. تاثیر تمرینات هوازی به طور اختصاصی
مطالعات نشان داده اند تمرینات هوازی کم شدت برای دیسک‌ها و مهره­های ستون فقرات بسیار مفیدند(۲۶). علاوه بر این دوره‌های کوتاه مدت تمرینات هوازی نیز در بهبود نگرش تصویر بدنی در زنان بزرگسال موثر بوده و می‌تواند به عنوان ابزار درمانی مورد استفاده قرار گیرد. همچنین مطالعات انجام شده گویای این مطلب هستند که ورزش هوازی با ایجاد احساس مهارت و تسلط بر یک فعالیت باعث افزایش احساس خود ارزشمندی و عزت نفس بدنی و بهبود تصویر بدنی می‌شود. علاوه بر این محیطی که ورزش هوازی در آن انجام می‌شود نیز در بهبود تصویر بدنی تاثیر گذار است. به عنوان مثال استفاده از سالن ورزشی با پوشش آینه که افراد حین ورزش تصویر خود را ببینند(۱۵).
ورزش درمانی و اجرای تمرینات هوازی نیز باعث بهبود درد کمر و ناتوانی و انحرافات وضعیت بدنی می‌شود که باید تمرینات اصلاح وضعیت بدنی با تمرینات ورزشی در برنامه درمانی آن‌ها گنجانده شود(۲۸). اجرای فعالیت‌های ورزشی بلند مدت نیز به تغییرات ساختاری و عملکردی در دستگاه قلبی عروقی منجر می‌شود که وسعت این تغییرات به نوع و کیفیت فعالیت ورزشی بستگی دارد. همچنین تمرینات هوازی به عنوان یک محرک باعث می‌شود تا بسیاری از ساختار‌ها و کنش‌های بدن تغییر کنند که این تغییرات حتی پس از اتمام فعالیت ورزشی در بدن باقی می‌مانند. مانند بلند کردن اجسام سنگین که باعث قوی‌تر و حجیم‌تر شدن عضلات می‌شوند. راه رفتن معمولی یا انجام دوهای نرم و سبک (جاگینگ) باعث گسترش ظرفیت عضلات فعال برای مصرف اکسیژن و رهایش انرژی، و افزایش کل حجم خون خواهد شد. همچنین این تمرینات باعث افزایش انقباض عضله اسکلتی می‌شود و می‌تواند شکل عضله اسکلتی را تغییر دهد(۱۱).
از دیگر تمریناتی که باعث تندرستی و سلامتی نیز می‌شود اجرای تمرینات استقامتی است که از اهمیت خاصی برخوردار است. زیرا استقامت هوازی در جهت تهیه اکسیژن توسط شش‌ها و رساندن آن به دستگاه گردش خون و در نهایت انتقال سیستم قلب و گردش خون به بافت‌های بدن می‌باشد(۳۶).
نمونه ای از تمرینات هوازی
در زیرچندین نوع تمرین هوازی کم شدت که انجام منظم آنان برای بهبود کمر درد و افزایش آمادگی بدن مفیدند وجود دارند که به صورت مختصر توضیح می­دهیم.

1. 1. پیاده روی: به طور کلی، پیاده روی برای کمر بسیار آرام بخش است و مقدار آن به میزان آمادگی و سن افراد بستگی دارد.

1. 1. دوچرخه سواری: انجام این ورزش مستلزم داشتن دوچرخه­های مناسبی است که فشار مضاعفی را بر روی کمر وارد نکنند.

1. 1. آب درمانی: تمرین در آب به دلیل کاهش وزنی که ایجاد می­ شود فشار را بر روی کمر و مفاصل بدن کاهش می­دهد(۲۶).

۲-۲-۷. تعریف تمرینات انعطاف‌پذیری
انعطاف‌پذیری به توانایی حرکت یک مفصل در دامنه کامل حرکتی خود اطلاق می­ شود(موسسه طب ورزشی آمریکا، ۲۰۰۰). انعطاف‌پذیری برای هر مفصل اختصاصی است و به نوع مفصل (مثلا لولایی، کروی و…) و قرار گیری عضلات و سایر بافت‌های اتصالی در اطراف آن بستگی دارد(۲۶).
۲-۲-۷-۱. تاثیر تمرینات انعطاف‌پذیری
مطالعات اخیر نشان داده که انجام ورزش­های انعطاف‌پذیری، قدرتی و تحملی برای عضلات شکم، اکستنسورهای تنه، لاتیمسموس دورسی، عضلات عرضی شکم، عضلات مایل شکم و عضلات اندام تحتانی در برنامه روزمره بیماران کمر دردی قرار دارد(۲۵). با توجه به نتایج تحقیقات صورت گرفته استفاده از تمرینات تقویتی عضلات تنه به همراه عضلات شکمی و همچنین استفاده از تمرینات کششی برای عضلات کوتاه شده در افراد با کمردرد مزمن نقش موثری در کاهش درد بیماران دارد(۵).
به طور کلی، همه مردم می­توانند از کشش بافت‌های نرم (عضلات، تاندون‌ها و لیگامنت‌ها) کمر و اطراف ستون فقرات سود ببرند. ستون فقرات و عضلات، تاندون‌ها و لیگامنت‌های اطراف آن برای حرکت طراحی شده ­اند و کاهش میزان حرکت می ­تواند سبب ایجاد درد در آن‌ها شود. کشش این بخش‌ها برای حفظ و بهبود حرکت و انعطاف‌پذیری ضروری است. بیماران مبتلا به کمردرد مزمن به خوبی می­دانند که افزایش انعطاف‌پذیری و حرکت کمر و بافت‌های آن به هفته­ها و بلکه ماه‌ها تمرین نیازمند است، ولی این افزایش تاثیر چشمگیر و دائمی بر روی کمردرد دارد.
تمرینات کششی باعث می­شوند افراد بتوانند فعالیت‌های روزانه را راحت‌تر انجام دهند و از بروز آسیب دیدگی در خلال تمرینات جلوگیری می­ کند. برخی مزایای افزایش انعطاف‌پذیری شامل کاهش تنش عضلانی، بهبود قامت و توانایی حرکتی، افزایش آگاهی بدنی، کاهش درد کمر و کاهش احتمال آسیب دیدگی است(۲۶).
اعتقاد بر این است که انعطاف‌پذیری مناسب مفاصل برای پیشگیری از آسیب در دستگاه اسکلتی-عضلانی بسیار اهمیت دارد. آلتر در سال ۱۹۹۸بیان کرد تمرینات کششی ممکن است وقوع، شدت و مدت آسیب‌های تاندونی-عضلانی و مفصلی را کاهش می‌دهد. وی اعتقاد داشت افزایش انعطاف‌پذیری در حد مطلوب یکی از بهترین راه‌های پیشگیری از آسیب‌های تاندونی-عضلانی است(۲۲). با توجه به نتایج تحقیقات صورت گرفته، استفاده از تمرینات تقویتی عضلات تنه به همراه عضلات شکمی و همچنین استفاده از تمرینات کششی برای عضلات کوتاه شده در افراد با کمر درد مزمن نقش موثری در کاهش درد بیماران دارد(۵).
نتایج تحقیقات نشان می‌دهد در بیماران با کمر درد مزمن انعطاف‌پذیری ناحیه کمر کاهش یافته است. همچنین انعطاف‌پذیری تاندون‌های همستریگ، فلکسورها و اکتنسورهای مفصل ران و ستون مهره اجازۀ تحمل بار و عملکرد صحیح این ستون را می­دهد و بنابراین تمرین‌های کششی جهت بر گرداندن وضعیت مناسب فقرات و طول مناسب عضلات مربوطه استقاده می‌شوند. با توجه به اهمیت تمرینات ورزشی ماهیت تمرینات مکنزی به گونه‌ای است که باعث کشش و افزایش طول برخی یافت‌ها و همچنین تقویت برخی عضلات می­شوند(۸).
در درمان کمر درد مزمن دیده شده که دادن ورزش­های کششی به عضلات لگن و ستون فقرات باعث بهبود علائم گردیده است.‌هارتیلان و تامیلا نشان دادند که ورزش‌های کششی به عضلات اطراف ستون فقرات به مدت ۱۲ هفته باعث کاهش درد و بهبود کمر درد بیماران مبتلا به کمر درد مزمن گردیده است، ولی از نظر مگ گیل انعطاف‌پذیری عضلات اطراف ستون فقرات ارزش کمی در پیشگیری از ایجاد کمردرد دارد و حتی انعطاف‌پذیری بیش ازحد در مفصل ران و زانو باعث ایجاد حرکات اضافی در حین کارهای روزانه می‌شود که ممکن است مضر باشد(۲۳).
همچنین انعطاف‌پذیری یکی از عوامل آمادگی جسمانی است که در فعالیت‌های مختلف بدنی و ورزشی ضرورت ارتقاء آن احساس می‌شود. دامنه حرکتی مفصل و افزایش آن که نتیجه انعطاف‌پذیری خوب عضلات است از عوامل مهم در اجرای حرکات ورزشی ورزشکاران محسوب می‌شود. حرکات کششی امروزه جزء جدایی ناپذیر جلسات تمرین یا مسابقات گردیده است. زیرا انعطاف‌پذیری خوب موجب اثرات مثبتی در عضلات و مفاصل می‌گردد. این عامل در پیشگیری از آسیب دیدگی و کمک برای به حداقل رساندن دردهای عضلانی و در بهبود کارایی کلیه فعالیت‌های جسمانی مساعدت و حمایت می‌کند.
افزایش انعطاف‌پذیری همچنین می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی در اجرای وظایف مستقل فردی کمک کند. انعطاف‌پذیری خوب در خاصیت کش سانی عضلات و توسعه دامنه حرکتی مفاصل نقش داشته و سهولت در حرکات بدن و فعالیت‌های روزانه را میسر می‌سازد. نتایج پژوهش‌ها بر روی آسیب‌های عضله همسترینگ نشان داد، افراد با انعطاف‌پذیری کم‌تر احتمال و شانس آسیب دیدگی بیشتری را دارند و برای افزایش انعطاف‌پذیری جهت کاهش آسیب دیدگی، اجرای تمرینات کششی صحیح قبل از تمرین و فعالیت ضروری است.
همچنین افزایش انعطاف‌پذیری پس از بسیاری آسیب دیدگی‌ها فقط با اجرای تمرینات کششی هفتگی امکان پذیر است. برخی مردم که درد یا سفتی عضلات را در پشت دارند پی برده اند که کشش به تسلی و تضعیف بعضی از دردهای توام با سفتی عضلات پشت کمک می‌کند(۶).
نمونه ای از تمرینات انعطاف پذیری
۲-۰۱- پیشینه تحقیق
۲-۰۲- تحقیقات انجام شده در داخل کشور(۱۳۹۱-۱۳۷۹)
غفاری نژاد و همکاران(۱۳۷۹) به بررسی تعیین ارتباط کمر درد مزمن با قابلیت انعطاف‌پذیری عضلات لگن و ران پرداخت. این مطالعه بر روی ۱۶۰ نفر(۵۶ مورد و۱۰۴ شاهد) انجام شد که شامل ۸۱ مرد و ۷۹ زن با میانگین سنی ۴۱/۳ بودند. داده‌ها به وسیله پرسشنامه و اندازه گیری قابلیت انعطاف‌پذیری ۱۵ عضله در هر دو سمت در ناحیه لگن و ران صورت گرفت. یافته‌ها حاکی از آن است که با وجود بیشتر بودن انعطاف‌پذیری عضلات در گروه سالم تن‌ها در عضلات راست کننده ستون فقرات و پیریفورمیس و مستقیم رانی این اختلاف معنی دار شده است. همچنین در مقایسه با دو جنس میزان انعطاف‌پذیری در مردان مبتلا به کمر درد کمتر از زنان مبتلا بوده است. علاوه بر این قابلیت انعطاف‌پذیری عضلات در افراد مبتلا به کمر درد مزمن کاهش می‌یابد(۲۳).
غیاثی و همکاران(۱۳۸۵) به تاثیر ورزش‌های ویلیام و ثبات دهنده بر عملکرد بیماران با کمر درد مزمن مکانیکال پرداختند. در این مطالعه کارآزمایی بالینی ۳۴ بیمار زن ۲۰-۴۰ ساله با کمر درد مزمن به طور تصادفی در یکی از دو روش ورزش­های ثبات دهنده (۱۷بیمار) و ورزش­های ویلیام (۱۷بیمار) قرار گرفتند. هر دو گروه به مدت ۱۴ جلسه تحت درمان مورد نظر قرار گرفتند. برنامه درمان برای هر ۲ گروه تنست برست و‌هات پک بود که به مدت ۲۰ دقیقه بود و این برنامه به مدت ۲ هفته تحت نظر فیزیوتراپ انجام شد. داده ­ها براساس پرسشنامه درد، ناتوانی در کارهای روزمره قبل و بعد از درمان جمع آوری شد. نتایج با توجه به یافته­های این بررسی، حاکی از این بود که ورزش­های ثبات دهنده و ویلیام هر دو، در کوتاه مدت بر کاهش درد و بهبود عملکرد بیماران با کمر درد مزمن مکانیکال مؤثر می­باشند و هیچ گونه برتری بین دو روش مذکور از این نظر وجود ندارد(۲۵).
فرهپور و همکاران (۱۳۸۶) به پژوهشی پرداختند که در این تحقیق که انحرافات وضعیت بدنی ناشی از کمر درد مزمن و نقش ورزش درمانی را مورد بررسی قرار دادند. تعداد ۱۶ نفر زن مبتلا به کمر درد مزمن و ۳۰ نفر زن سالم با دامنه سنی ۲۰ تا ۴۰ سال به طور داوطلبانه در این پژوهش شرکت نمودند. بیماران به مدت۳ ماه تحت ورزش درمانی قرار گرفتند. میزان درد کمر و شدت ناتوانی به ترتیب توسط پرسشنامه ­های کیوبک و اوسوستری بدست آمد. از یک دستگاه تعادل سنج الکتریکی برای اندازه گیری میزان انحرافاتوضعیت بدنی ( فاصله انحراف مرکز ثقل از محور عمودی مرکز سطح اتکا) در شرایط مختلف استفاده شد. پس از درمان همه متغیرها مجدداً اندازه گیری شدند. میزان ناتوانی و شدت درد کمر بیماران پس از درمان به ترتیب ۵۳ درصد و ۵۸ درصد بهبود یافتند. میانگین کل انحرافات مرکز ثقل در گروه تجربی قبل از درمان ۳/۰  ۳و در گروه شاهد ۲/۰  ۳/۱ بود که نشان می­دهد بیماران ۳/۲ برابر افراد سالم از انحراف وضعیت بدنی بیشتری برخوردار بودند اما پس از درمان با ۵۳ درصد بهبود، وضعیت بدنی بیماران مشابه وضعیت بدنی افراد سالم گردید. نتایج با توجه به یافته­های این بررسی، حاکی از این بود بیماران مبتلا به کمر درد مزمن از انحراف وضعیت بدنی بیشتری برخوردار بودند. ورزش درمانی منجربه بهبود درد کمر، ناتوانی و انحرافات وضعیت بدنی بیماران کمر درد مزمن شد و همچنین برنامه تمرینات اصلاح وضعیت بدنی باید در برنامه درمانی بیماران کمر درد گنجانده شود(۲۸).
احمدی آهنگر و همکاران(۱۳۸۷) به پژوهشی که تاثیر آمی­تریپتیلین را در درمان کمر درد مزمن بررسی می‌کرد پرداختند. در این تحقیق مطالعه کارآزمایی بالینی بر روی بیماران مراجعه کننده به علت کمردرد مزمن به یک کلینیک نورولوژی، طی مدت ۲ سال انجام شد. بیماران به صورت یک در میان به ۲ گروه تقسیم شدند. به گروه اول ۱۲۵ نفر آمی تریپتیلین (۲۵ میلی گرم روزانه) داده شد و به گروه دوم ۱۱۴ نفر به عنوان گروه کنترل این دارو تجویز نگردید. دامنه سنی این افراد در گروه دارویی در مردان ۳۴-۳۶ و زنان ۳۶-۳۸ بود. سایر درمان‌های دارویی و غیر دارویی در دو گروه یکسان بودند. اطلاعات با بهره گرفتن از پرسش نامه­ای که شامل متغیر‌های سن، جنس، شغل، مدت کمر درد، بیماری زمینه­ای، معیارهای بهبودی (شامل اظهار نظر بیمار مبنی بر کاهش درد، توانایی انجام کارهای روزمره، توانایی حضور در محیط کار و باز یافتن قدرت انجام کارهای شغلی) بود، جمع آوری و مورد مقایسه قرار گرفت.
میانگین سن بیماران در دو گروه مشابه و از لحاظ آماری اختلاف معنی‌داری نداشت، همچنین از نظر جنس اختلاف معنی‌داری بین دو گروه وجود نداشت. از ۱۲۵ بیماری که داروی آمی تریپتیلین دریافت کرده بودند ۱۰۴ بیمار بهبود یافتند درحالی‌که از ۱۱۴ بیماری که این دارو را دریافت نکردند ۸۳ مورد بهبودپیدا کردند. نتایج با توجه به یافته­های این بررسی، حاکی از این بود که با توجه به نتایج این مطالعه آمی تریپتیلین در درمان دارویی کمر دردهای مزمن موثر بوده و تجویز این دارو در این کمر دردها توصیه می­ شود(۱).
زند و همکاران(۱۳۸۷) به بررسی تاثیر انجام ورزش مناسب و وضعیت بدنی صحیح در هنگام فعالیت‌های روزانه دوران بارداری از طریق آموزش و انجام آن توسط خانم­های باردار طراحی شده بود پرداختند. تعداد ۱۳۸ نفر از خانم­های بارداری در آن شرکت کردند. افراد مورد پژوهش در قالب گروهای ۱۶ نفری در طی ۳۰ هفته و هر هفته ۳ جلسه و هر جلسه ۶۰ دقیقه تمرین داده شدند. این تمرینات شامل ۱۰ نوع حرکت ورزشی سبک و هوازی بود که عموماً موجب تقویت وانعطاف عضلات پشت، ستون مهره­ها، ران، شکم و باسن می­ شود. تمرینات فوق زیر نظر فیزیوتراپی که از هدف پژوهش اطلاع نداشت، درسالن ورزش بیمارستان انجام می‌شد. برنامه­تمرینی شامل ۵ دقیقه گرم کردن عمومی، حرکات کششی و راه رفتن آرام به مدت حداکثر ۵ دقیقه و یا به تعداد ۱۰ مرتبه و ۵ دقیقه تمرینات برگشتی به حالت اولیه (سرد کردن) انجام می­شد. شدت برنامه ­های تمرینی با گرفتن ضربان قلب آزمودنی‌ها کنترل می­شد، به گونه ­ای که ضربان قلب افراد در حین تمرین از ۱۴۰ ضربه دقیقه بالاتر نرفته و با نوشیدن مایعات قبل، حین و بعد از تمرین ورزشی آب از دست رفته جبران می­شد. با توجه به نتایج حاصل، ۲/۱۸ درصد از زنان گروه تجربی و ۶/۳۶ درصد از زنان باردار گروه کنترل مبتلا به کمر درد در دوران بارداری شدند. نتایج بدست آمده نشان می­دهد که ورزش در دوران بارداری موجب حذف کمر درد نمی­ شود ولی می ­تواند بروز کمر درد را در این دوران کاهش داده یا به تاخیر اندازد(۱۷).
حسینی فرو همکاران(۱۳۸۸) به مطالعه مقایسه تأثیر تمرین­های مکنزی با تمرین­های ثبات دهنده کمر در بهبود عملکرد و درد مزمن کمر پرداختند. تعداد ۳۲ بیمار با تشخیص کمر درد مزمن از طریق نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه تمرین­های ثبات دهنده (۱۶نفر) و مکنزی (۱۶نفر) قرار گرفتند. درد با پرسشنامه مک گیل، ناتوانی با پرسشنامه اسوستری، دامنه حرکتی تاکننده های کمر با آزمون شوبر و زاویه لوردوز کمر با خط کش انعطاف‌پذیری، قبل و پس از درمان ارزیابی شد. برنامه درمان برای هر دو گروه شامل ۱۰ جلسه تمرین روزانه و هر جلسه حدود ۱ ساعت بود.بعد از درمان میانگین درد، ناتوانی و لوردوز کمری در هر دو گروه کاهش یافت. میانگین دامنه حرکتی کمر تنها در گروه تمرین­های مکنزی بعد از درمان افزایش یافت. اختلاف معنی‌داری بین دو گروه از نظر متغیرهای مورد مطالعه بعد از درمان وجود نداشت. نتایج حاکی از آن بود که تمرین‌های ثبات دهنده و مکنزی سبب کاهش درد، ناتوانی و زاویه لوردورز کمر در بیماران با درد مزمن کمر می­شوند. همچنین تمرین­های مکنزی باعث افزایش دامنه حرکتی تاکننده های کمر می­شوند. در مجموع هیچ یک از دو روش درمانی بر دیگری برتری ندارد(۸).
اکبری و همکاران(۱۳۸۹) به بررسی تاثیر تمرین‌های یوگا بر انعطاف‌پذیری ستون فقرات، درد و ناتوانی عملکردی در زنان مبتلا به فتق مزمن دیسک کمرپرداختند. ۲۸ بیمار با فتق دیسک مزمن کمر به صورت تصادفی در یکی از دو گروه تمرین‌های یوگا(۱۴نفر) و متداول(۱۴نفر) قرار گرفتند. درد با مقیاس دیداری درد، افسردگی با پرسش نامه،زاویه لوردوز کمر با خط‌کش انعطاف‌پذیری، دامنه حرکتی تاکننده های کمر با آزمون تغییر یافته شوبر و شدت ناتوانی با شاخص ناتوانی اسوستری قبل و پس از درمـــان اندازه‌گیری گردید. برنامه درمان شامل ۱۶ جلسه تمرین طی ۸ هفته و هر هفته ۲ جلسه بود. میانگین درد در گروه یوگا از ۱/۱±۷/۶ به ۴/۱±۴/۳ و در گروه متــداول از ۹/۰± ۵/۶ به ۹/۰±۷/۳ کاهش یافت. میانگین ناتوانی، افسردگی و لوردوز در هر دو گروه کاهش و دامنه تاکننده های کمر افزایش یافت. اختلافی بین دو گروه از نظر کلیه متغیرهای مطالعه وجود نداشت.نتایج مطالعه نشان داد که تمرین‌های یوگا و متداول سبب کاهش درد و ناتوانی و افزایش فلکسیون کمر در زنان مبتلا به فتق مزمن دیسک کمر می‌شوند(۳).
روحانی و همکاران(۱۳۸۹) به بررسی شیوع دردهای ستون فقرات و ارتباط آن با برخی از عوامل تأثیر گذار در پرستاران شاغل در بیمارستان‌های شهر گناباد پرداختند. این پژوهش بر روی ۹۳ پرستار که به روش سرشماری انتخاب شدند انجام شد. ۳/۶۱ درصد نمونه‌ها زن (۵۷ نفر) و ۷/۳۸ درصد مرد (۳۶ نفر) بودند و ۲۰ درصد علاوه بر شغل پرستاری، شغل دوم نیز داشتند. ۳/۷۶ درصد نمونه‌ها از اصول صحیح مراقبت از ستون فقرات خود آگاهی متوسط داشتند. درحالی‌که تنها ۹/۱۲ درصد آنان این اصول را همواره به کار می‌بردند. همچنین ۵/۵۰ درصد موارد حداقل از یک نوع درد رنج می‌بردند. شایع‌ترین محل درد (۷/۲۳ درصد) ناحیه ی ستون فقرات کمری بود. بین وجود درد و سابقه کار ازلحاظ آماری رابطه معنی‌داری وجود داشت. همچنین بین وجود درد با شاخص‌های سن، جنس، توده ی بدنی و آگاهی پرستاران رابطه معنی‌داری مشاهده شد. آگاهی پرستاران دارای درد ستون فقرات از پرستاران بدون درد بیشتر بود. نتایج حاکی از این بود که شیوع زیاد دردهای ستون فقرات لزوم برنامه ریزی مناسب برای کاهش درد در ستون فقرات را مطرح می‌کند. تأثیر نمایه توده ی بدنی بر دردهای ستون فقرات نیز برنامه ریزی برای کاهش وزن را امری ضروری نشان می‌دهد(۳۳).
توفیقی و همکاران در تحقیقی(۱۳۹۰) که بر روی ۳۰ زن ۵۵- ۳۰ ساله مبتلا به کمر درد مکانیکال مزمن انجام دادند، افراد را به شکل تصادفی به سه گروه که گروه اول به روش درمان با مدالیته‌های فیزیکی،گروه دوم به روش درمان با تمرینات منتخب ورزشی وگروه سوم از هر دو روش درمان استفاده کردند. بیماران به مدت ۳ هفته در طول ۱۵ جلسه تحت درمان بودند. در این پژوهش از پرسشنامه درد استفاده شد. تمرینات گروه درمان غیر فعال ۳ هفته ودر طول ۱۵ جلسه و به مدت ۳۰ دقیقه تحت درمان بوده ­اند.درمان شامل استفاده از تنس نرمال به مدت ۵ دقیقه و والتراسوند به مدت ۵ دقیقه بود که به صورت یک مگاهرتز و از نوع جریان پالس استفاده شد. تمرینات گروه ورزش (تمرینات به مدت ۳ هفته در طول ۱۵ جلسه و هر جلسه ۳۰ دقیقه شامل ۳ دسته تمرینی که گروه اول تمرینات کششی (۱۰ دقیقه) (کشش همسرینگ و عضله ایلوپسواس) گروه دوم تمرینات تقویتی (تقویت عضله شکم و پشت و کمر) و گروه سوم تمرینات ثبات دهنده (انقباض ایزومترویک در کمر و حرکت پل زدن). گروه ترکیبی هم از هر ۲ روش استفاده می­کردند. میزان کاهش درد در گروه مدالیته درمانی برابر با ۱۶/۲  ۳ و در گروه تمرین درمانی ۱۱/۲  ۳۰/۲ و در گروه ترکیبی ۱۷/۱  ۵۰/۴ بود. نتایج حاکی از آن است که تأثیر معنی‌داری در هر ۳ گروه در کاهش درد و کمبود عملکرد وجود داشت ولی روش درمانی گروه سوم نسبت به ۲ گروه دیگر تأثیرات بیشتری داشت (۵).
صمدی و همکاران(۱۳۹۰) به پژوهشی که تاثیر بستن حمایت کننده­‌های کمری –خاجی را بر سرعت گشتاور ستون فقرات به هنگام انجام حرکات ۳ بعدی می‌سنجید پرداختند. دراین تحقیق مداخله­ای، تعداد ۳۰ مرد جوان سالم ۲۰-۳۰ ساله به روش نمونه گیری ساده و در دسترس انتخاب شدند. از آن‌ها خواسته شد که در وضعیت ایستاده در دستگاه ایزواستیشن ۲۰۰ Bقرار بگیرند و حرکت سه بعدی تنه را در برابر مقاومتی به میزان ۵۰ درصد گشتاور حداکثر انقباض ارادی و در دو شرایط با و بدون حمایت کننده کمری- خاجی انجام دهند.
در هر یک از شرایط آزمون، پنج توالی حرکتی تنه در جهت پایین رفتن (به صورت فلکشن، خم شدن طرفی و چرخش به راست) و بالا آمدن (به صورت باز کننده ، خم شدن طرفی و چرخش به چپ) انجام ­شد و در حین حرکت، متغیرهای سرعت متوسط و گشتاور متوسط مورد ثبت قرارگرفتند. با بهره گرفتن از حمایت کننده کمری- خاجی، سرعت متوسط به طور معنی‌داری در جهت تا کننده (۱۵%=P) و باز کننده (۰۰۵/۰=P) افزایش یافت، اما تغییرات معنی‌داری در سایر جهات مشاهده نشد(۵%<P). حمایت کننده کمری، گشتاور متوسط چرخش به راست را به طور معنی‌داری کاهش داد (۰۰۶/۰=P)، ولی در میزان این متغیر در سایر جهات تغییر معنی‌داری ایجاد نکرد (۵%<P). نتایج با توجه به یافته­های این بررسی، حاکی از این بود که پوشیدن حمایت کننده کمری- خاجی می ­تواند سرعت را در صفحه سهمی افزایش دهد. کاهش گشتاور چرخشی تنه به عنوان یکی از نتایج استفاده از حمایت کننده کمری می ­تواند نیروهای پیچشی وارده بر مفاصل ستون فقرات کمری را کاهش دهد(۲۱).
سعیدی(۱۳۹۰) در پژوهشی به ارتباط کمر درد و گردن درد در زنان شاغل در بیمارستان پرداخت. در این مطالعه مقطعی، توصیفی- تحلیلی تعداد ۳۷ نفر از کارکنان زن بیمارستان فاطمه الزهرا نجف آباد با میانگین سنی ۳۶/۵  ۴۷/۳۲ سال به صورت تصادفی آسان از بخش­های مختلف انتخاب شدند. پرسش نامه اطلاعات فردی و شرح حال کمردرد و گردن درد توسط فیزیوتراپ تکمیل گشت.
سپس آزمایش‌های مربوط به کمر از آن­ها به عمل آمد و وضعیت بدنی آن از نماهای قدامی، خلفی و جانبی بررسی شد. میانگین نمره وضعیت بدنی افراد مورد مطالعه ۱۶/۱  ۸۹/۰، میانگین نمره آزمایش کمر آن­ها ۹۳/۱  ۳۹/۱ و میانگین نمره خطر ابتلا به اختلالات عضلانی – اسکلتی ۴۱/۶  ۲۸/۱۵ بود. شیوع کمر درد و گردن درد در جمعیت مورد مطالعه به ترتیب ۴/۶۸ درصد و ۹/۲۸ درصد به دست آمد. شدت درد به ترتیب با نمره خطر ابتلا به اختلالات عضلانی- اسکلتی، انجام حرکات تکراری، بلند کردن اجسام سنگین، قرار گرفتن در وضعیت­های بد حین کار و نمره آزمایش کمر ارتباط مستقیم معنی‌داری داشت.بین شدت درد و نمره آزمایش وضعیت بدنی ارتباط معنی‌داری یافت نشد. نتایج این مطالعه، شیوع بالای کمردرد و گردن درد را در زنان شاغل در بیمارستان را نشان می­دهد. انجام حرکات تکراری، بلند کردن اجسام سنگین و قرار گرفتن در وضعیت­های بد حین کار، از مهم­ترین عوامل مرتبط با کمر درد و گردن درد در جمعیت مورد مطالعه می­باشند. با توجه به پایین بودن میانگین سنی افراد و بالا بودن میانگین نمره آزمایش کمر (تعداد آزمایش­های ناموفق کمر) و نمره خطر ابتلا به بیماری­های عضلانی- اسکلتی، توجه به عوامل ایمنی راحتی شغلی در جهت کنترل و کاهش اختلالات عضلانی- اسکلتی و عوامل خطر زای مربوطه ضروری به نظر می­رسد(۱۸).
مختاری نیا و همکاران(۱۳۹۱) به پژوهشی به منظور بررسی تکرار پذیری پارامتر‌های هماهنگی و ثبات الگوی حرکت در حین حرکات تکراری خم و راست شدن تنه در افراد سالم و بیماران کمر درد مزمن پر داخت. در این تحقیق ۱۲ فرد سالم(۹/۲۶ساله) و ۱۲ بیمار کمردردی(۵/۳۰ساله) به صورت نمونه گیری غیر احتمالی ساده تصادفی انتخاب شدند و ۸ وضعیت آزمون خم و راست شدن تنه را در شرایط متفاوتی از سرعت حرکت، راستای آن و وجود یا عدم وجود بار خارجی انجام دادند.
تکرار آزمون‌ها در فاصله زمانی ۷ تا ۱۰ روز صورت گرفت. متغیرهای فاز نسبی و انحراف فاز جهت محاسبه هماهنگی و تغییر پذیری بخش‌های لگن، کمر و قفسه سینه مورد استفاده قرار گرفت. تکرار پذیری نسبی با بهره گرفتن از ضریب هم بستگی درون گروهی و تکرار پذیری مطلق با بهره گرفتن از خطای معیار اندازه گیری و ضریب تغییرات مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد که در افراد سالم مقادیر ضریب همبستگی درونی دارای دامنه ۵۳/۰- ۸۴/۰ و افرادی کمر دردی به جز سه وضعیت آزمون که مقادیر ضریب همبستگی درونی زیر ۵/۰ است. در سایر آزمون‌ها بین ۵۲/۰-۸۵/۰ بوده است. مقادیر خطای معیار اندازه ­گیری نیز برای افراد سالم دارای دامنه ۹۲/۰-۸/۴ و برای افراد کمردردی ۲/۱-۸/۵ بوده است. نتایج حاصل نشان می­دهد که فاز نسبی و انحراف فاز پارامترهای خوبی جهت ارزیابی هماهنگی و تغییر پذیری در شرایط دینامیک همانند باربرداری و حرکات پیچیده تنه می­باشد. هم چنین در تمایز افراد کمر دردی از افراد سالم نیز می ­تواند کاربرد داشته باشد(۳۴).
ارشاد و همکاران(۱۳۹۱) طی مطالعه­ ای جهت مقایسۀ پارامترهای مرکز فشار حین بارهای دینامیکی بین افراد مبتلا به کمر درد غیر اختصاصی و سالم جهت ارزیابی ضایعات ستون فقرات به یافته­های ارزشمندی دست یافتند. این پژوهش برروی ۱۲ مرد مبتلا به درد کمر و ۱۲ مرد سالم ۴۰-۲۰ ساله انجام شد. این افراد طی ۱۲ آزمون بارهای ایستا و پویا را حفظ کردند. همچنین دامنه جا به جایی و سرعت مرکز فشار و انحراف معیار آن‌ها در ۲ جهت قدامی و خلقی و طرفی و طول مسیر جابه جا ارزیابی شد. نتایج نشان داد که میزان جا به ­جایی طرفی مرکز فشار در افراد کمر دردی حین بارهای پویا ۱۵ و ۱۰ هرتز (۳۱/۱ و ۲۲/۱) است و بیشتراز افراد سالم (۰۳/۱ و ۱۰/۱) است(۲).
۲-۰۳- تحقیقات انجام شده در خارج کشور(۲۰۱۳-۲۰۰۷)
جاکوبس(۲۰۰۷) در تحقیقی که بر روی ۵۲ بیمار کمردردی مزمن ۶۵-۱۸ ساله انجام داد تمرینات درمانی را در طی ۱۱ هفته به اجرا درآورد. تمرینات ۲ بار در هفته و هر جلسه ۹۰ دقیقه ادامه داشت. برنامه تمرینات شامل تدریس و ارائه ۲۸ وضعیت بدنی بودکه توسط ۸ مدرس یوگا انجام شدو هر مدرس جداگانه و با توجه به نیاز کلاس پوسچر‌ها را انتخاب کرده بود. همچنین تمرینات ۵ روز در هفته به مدت ۳۰ دقیقه در منزل انجام می‌شد. نتایج نشان داد که این تمرینات و برنامه آموزشی در افزایش آگاهی و پیشگیری از درد کمر نقش بسزایی داشته است(۵۲).
کارن جی شرمن وهمکاران (۲۰۱۱) تحقیقی را بر روی ۲۲۸ بزرگسال مبتلا به کمردرد مزمن بودند انجام داد و این تمرینات درمانی در مدت ۱۲ هفته و هر جلسه به مدت ۷۵ دقیقه برگزار ‌شد. شرکت کننده‌ها به ۳ گروه تقسیم شدند که گروه اول در کلاس‌های ۱۲ هفته‌ای یوگا شرکت کردند وگروه دوم به تمرینات کششی پرداختند و گروه سوم هم دفترچه مراقبت از سلامتی را دریافت کردند. برنامه تمرینات شامل ۱۲ تکرار تمرینات کششی درهر جلسه وهمچنین تمرینات کششی ویژه تنه و پا و تمرینات هوازی و تمرینات قدرتی به مدت ۱۵ دقیقه انجام می‌شد. نتایج این تحقیق نشان داد که تمرینات یوگا در کاهش و بهبود درد کمر نسبت به دو گروه دیگر تاثیر بیشتری داشته است(۵۱).
مورتزانی و همکاران(۲۰۱۱) به مقایسه تمرینات هوازی و درمان غیر فعال در کارگران با درد مزمن کمر پرداختند. شرکت کنندگان با درد پایین کمر مزمن به استثنای کسانی که به طور تصادفی تعیین شده بودند در یکی از دو گروه درمانی که شامل ۵۰ نفرگروه تمرینات هوازی و ۵۰ نفرگروه با وضعیت غیرفعال بودند تقسیم شدند. دامنه سنی شرکت کننده‌ها ۶۵-۱۸سال بود. شدت درد پایین کمر(مقیاس آنالوگ بصری)، ناتوانی(پرسشنامه ناتوانی درد پایین کمر اوسوستری)، فاصله­ی نوک انگشتان تا کف زمین، و عوامل روانشناختی(مقیاس افسردگی و نگرانی بیمارستانی) در ابتدا و همچنین بعد از ۱۲ هفته از جمع­آوری شدند.
در ۱۲ هفته پیگیری، بهبود چشمگیری در شدت درد و ناتوانی در گروه تمرین اتفاق افتاد. تمرینات به شکل پیاده روی روی تردمیل و دوچرخه ثابت به مدت ۴۵-۳۰ دقیقه بود. البته شدت تمرینات طی ۱۲ هفته از۷۰ درصد به ۸۵ درصد رسید. همچنین بهبود چشمگیری در مقایسه با مقادیر اولیه در شدت درد مشخص شد (۶/۲±۶ در مقابل۷/۱±۲، تفاوت میانه = ۹/۳،۰۰۱/۰P<) ناتوانی (۴/۱۷±۳۱ در مقابل ۷/۱۲±۸/۱۵، تفاوت میانه ۲/۱۵، ۰۰۱/۰P<) نگرانی و افسردگی (۲/۸±۱/۲۱ در مقابل ۷/۶±۱۴ تفاوت میانه ۱/۷، ۰۰۱/۰P<) و فاصله نوک انگشت تا کف زمین ۱/۹-±۸/۲۷ در مقابل ۷/۵-±۲/۱۴، ۰۰۱/۰P<). درحالی‌که تفاوت­ها در متوسط درد، ناتوانی، نگرانی و افسردگی و فاصله نوک انگشت تا کف زمین در گروه کنترل چشم گیر نبود. نتایج این پژوهش بیان کننده این مطلب بود که تمرین شدید هوازی، درد و ناتوانی و ناراحتی روانی را در بیماران با درد مزمن پایین کمر را کاهش می­دهد(۴۴).
گیسلا سی میاموتو و همکاران (۲۰۱۱) درتحقیقی بر روی بیماران مبتلا به کمردرد مزمن تمرینات درمانی پیلاتس را طی مدت ۶ هفته انجام داد. این تمرینات ۲ جلسه در هفته و هر جلسه به مدت ۱ ساعت اجرا می‌شد. برنامه تمرینات شامل حرکات کششی ستون فقرات و تمرینات با بهره گرفتن از توپ ۵۵ سانتی متری، کشش یک پا، حرکت چرخش ستون فقرات، چرخش یک پا، ۵-۳ دقیقه ریلکسیشن بود که در ۳ سطح مقدماتی، متوسط، پیشرفته انجام ‌شد. نتایج این تحقیق حاکی از آن بود که اجرای تمرینات ورزشی پیلاتس در کاهش کمردرد مزمن نسبت به گروهی که دفترچه آموزشی دریافت کرده بودند تاثیر مفید و چشمگیری داشته است.البته تمرینات ورزشی پیلاتسو تمرینات انقباض عضلات شکم در منزل انجام می‌شد(۴۳).