محو شدن

طاغوت

 

ایثار

خود پرستی

 

نورایمان،حق وحقیقت

منفعت شخصی

 

 

نویسنده برای جلوگیری ازبی قراری گفتمان وهژمونی کردن اصول وارزشهای خود سعی می کند دالهای گفتمان خود را تا حد یک تصور اجتماعی بالا برده وتنها راه سعادت نه برای جامعه خود که برای تمام بشریت را حاکم شدن دالهای گفتمان خود نشان دهد. دراین درس به صورت آشکارومستقیم به آزادی اشاره نکرده است بلکه معنای آزادی درورای متن نهفته است . به بیانی دیگر نویسنده به مفاهیمی اشاره می کند که دردو گفتمان به همراه آزادی مفصل بندی می شوند ،مجموعه گزاره های درست وغلط که درورای متن پنهان است ومبتنی بردو قطب ما وآنها است ودرحین متن دالهای گفتمان خود برجسته می شوند ودالهای گفتمان غیریت به حاشیه رانده می شوند.آزادی که درمتن درس به آن اشاره شده آزادی درونی است که درراستای آن آزادی بیرونی معنا می یابد.یعنی آزادی اجتماعی محدود می شود وتاحد یک وسیله برای رسیدن به ارزشهای دیگر تنزل پیدا می کند و می توان آنرا برای رسیدن به ارزش های دیگر فدا کرد. نکته منحصر به فرد این متن حاشیه رانی شدید آزادی فردی است که نویسنده نه تنها آنرا به حاشیه می راند بلکه درجاهای مختلف به عنوان یک ضد ارزش با آن برخورد می شود بنابراین آزادی های فردی به حاشیه رانده می شود ودر حوزه گفتمان گونگی قراردمی گیرد.

تحلیل متن ۷
کتاب جامعه شناسی (پیش دانشگاهی) درس دوم : فرهنگ جهانی
توصیف :
کلمات واجد کدام ارزش های تجربی،رابطه ای وبیانی هستند ؟
الف.ارزش های تجربی:
آنچه در نگاه اول به چشم می آید استفاده نویسنده از برخی کلمات خاص وتکرار افراطی بعضی از آنها است :(فرهنگ مطلوب، حقیقت، معنویت، حریت، مسئولیت، عقاید، پرسشهای بنیادین درباره مرگ وزندگی نیازهای مادی ودنیوی انسان،غافل، انسانیت، بحرانهای روحی وروانی، عدالت وقسط، استضعاف وبهره کشی ظالمانه، حریت وآزادی، معنای راستین، مسئولیت وتعهد، نسبیت فرهنگی ) درمتن مذکورآنچه به لحاظ گفتمانی معنی دار است اقلام واژگان آن به طور فی نفسه است که نشان می دهد چگونه تفاوت های گفتمانی بین متون دربازنمایی های مختلفی که از جهان ارائه می دهند ، درواژگان آنها رمزگذاری می شود.استفاده از این کلمات وتاکید برآنها تعلق متن را به گفتمان اسلام سیاسی نشان می دهد در حالی که گفتمان غرب را به عنوان گفتمان غیریت خود بر می گزیند.
کلمات هم آوا: استفاده ازکلمات هم آوا نیز می توان معنای خاص داشته باشد .نویسنده در خلال متن به طور یکدست مفاهیم مهم درس را در یک وزن بکار می برد تا تاثیر بیشتری بر خواننده بگذارد: (حقیقت، معنویت، عدالت، حریت، مسئولیت، عقلانیت، سعادت وانسانیت )طرح دیگری که استفاده از آن می تواند معنای ایدئولوژیک داشته باشد روابط معنایی است که شامل:
هم معنایی ،شمول معنایی وتضاد معنایی است .تضاد معنایی همان ناسازگاری معنایی است به بیانی دیگر معنای یک کلمه با معنای کلمه دیگر ناسازگار است :
جدول۴-۱-۱۵:دال های گفتمان غیروخود دردرس:فرهنگ جهانی

 

دال های گفتمان غیر

دالهای گفتمان خود

 

نیازهای مادی ودنیوی انسان

نیازهای ابدی انسان

 

بحرانهای روحی وروانی

سعادت معنوی

 

دوقطبی شدن جهان،استضعاف وبهره کشی

عدالت وقسط

 

غیر مسئول

مسئولیت

 

فرهنگ بیگانه(سکولار غربی)

فرهنگ اسلامی