از نظریه پردازان مرمت شهری محسوب می شود که به اعتقاد وی، مفهوم مرمت شهری نباید با مفهوم مرمت ساختمانی و کالبدی اشتباه شده و بدان محدود گردد. زیرا مرمت شهری فراتر از مرمت ساختمانی عمل می‎نماید. نظریه های دوکسیادیس در خصوص مرمت شهری شامل موارد زیر است : الف) فراتر بودن مرمت شهری نسبت به مرمت ساختمانی و کالبدی. ب) مرمت شهری به عنوان هدف کاربردی، برای باز زنده سازی فضای شهری.

بر اساس نظریات فوق، اصول مداخله از دیدگاه دوکسیادیس متواند چنین باشد: الف) درمان (مداخله به منظور زدودن عناصر مخرب). ب) حفاظت (مداخله به منظور تقویت عناصر سازنده). ج) مرمت پویا (مداخله به منظور به روز نگه داشتن عناصر و فضای شهری). (همان منبع ص۱۰۵)
فصل سوم
ویژگیهای جغرافیایی
محدوده مورد مطالعه
۳-۱ ویژگی های طبیعی
۳-۱-۱ موقعیت جغرافیایی ما سال
استان گیلان توسط رشته کوه البرز و کوههای تالش از بقیه سرزمین ایران جدا گردیده و متعلق به واحد جنوبی دریای کاسپین است. از شمال به جمهوری آذربایجان و دریای کاسپین، از خاور به استان مازندران، از جنوب به استانهای قزوین و زنجان و از باختر به استان های زنجان و اردبیل هم مرز بوده و دارای گستره‎ای برابر با ۱۴۷۱۷ کیلومترمربع است و ۸/۰ درصد خاک ایران را شامل می گردد. این سرزمین بین طول های جغرافیایی ۳۶ درجه تا ۳۸ درجه و ۲۷ دقیقه عرض شمالی و ۴۸ درجه و ۳۰ دقیقه تا ۵۰ درجه و ۳۰ دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینوییچ قرار گرفته است.
این استان با طبیعت دلپذیر خود، شامل سه بخش: جلگه ای، کوهپایه ای و کوهستانی بوده که اقوامی از دیرباز با فرهنگ، آداب و رسوم خاص خویش در آن زندگی می کنند.
شهرستان جدید تاسیس ماسال در غرب استان گیلان و در جنوب غربی منطقه ی تالش واقع گردیده است. که مساحت آن ۴۴۷/۶۲۲ کیلومترمربع است که از شمال به شهرستان رضوانشهر، از جنوب و شرق به شهرستان صومعه سرا از مغرب به استان اردبیل محدود است. شهرستان ماسال بین ۴۸ درجه و ۴۳ دقیقه تا ۴۹ درجه و ۱۴ دقیقه طول شرقی و ۳۷ درجه و ۱۵ دقیقه تا ۳۷ درجه و ۳۵ دقیقه عرض شمالی قرار گرفته است. این شهرستان به سه بخش جلگه ای، کوهپایه ای و کوهستانی تقسیم می گردد. بخش جلگه‎ای از اعتدال آب و هوایی بهره مند است و هر چه به کوهستانها نزدیک شویم به سرمای هوا افزوده می گردد. مهمترین ارتفاعات آن دیگاه تورشوم، شاه معلم (مولوم بند) و ریسبند و رودهای مهم آن مرغک شاندرمن و خالکایی ماسال می باشند. براساس نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۸۵ شهرستان ماسال دارای ۲ بخش به نامهای مرکزی و شاندرمن، ۲ شهر به نامهای شهر ماسال و شهر بازار جمعه (شاندرمن)، ۴ دهستان به نامهای حومه و ماسال به عنوان دهستانهای بخش مرکزی و شیخ نشین و شاندرمن به عنوان دهستانهای بخش شاندرمن و ۱۰۸ آبادی است که از این تعداد آبادی ۹۸ آبادی دارای سکنه و ۱۰ آبادی خالی از سکنه می باشد. بر همین اساس شهرستان ماسال دارای ۴۸۰۹۱ نفر جمعیت و ۱۲۳۴۱ خانوار است. از کل جمعیت این شهرستان ۱۴۹۹۵ نفر و ۳۹۹۰ خانوار ساکن در نقاط شهری و ۳۳۰۹۶ نفر و ۸۳۵۱ خانوار ساکن در نقاط روستایی هستند. شهرستان ماسال قبلاً یکی از بخشهای شهرستان تالش محسوب می‎شد که در سال ۱۳۷۶ به شهرستان مستقل تبدیل گردید. (سالنامه آماری استان گیلان۱۳۸۹ شهرستان ماسال)
نقشه۳-۱ موقعیت شهرستان
۳-۱-۲ زمین شناسی
ساختار زمین شناسی شهرستان ماسال وابسته به نوار چین خورده آنتی کلینوریوم با محور شمالی – جنوبی بوده که این نوار چین خورده در سمت شرق خود با شیب ۶۰ تا ۷۰ درصد و در سمت غرب با شیب کمتر بین ۲۵ تا ۴۰ درصد می باشد. این مناطق در فازکوهزایی لارآمید و آلپ با بالا آمدن رسوب کرتاسه بالا و اوایل پالئوسن همراه بوده است. مرز این بالا آمدگی با حوضه فرورفته خزر به واسطه یک گسله وارونه پوشیده شده است. در این شهرستان مجموعه افیولیتی شاندرمن (بازمانده توده اقیانوسی خزر) که جزء سنگهای دگرگونی و مجموعه گشت- شاندرمن- اسالم می باشد مشاهده شده است. این مجموعه به صورت توده دگرگونی بوده و با گسل های شرقی- غربی و جنوبی از سایر تشکیلات جدا شده است.
در بخش جلگه ای این شهرستان رسوبات و نهشته های آبرفتی- کوهپایه‎ای عصر پلیوستوسن و نهشته‎های دریایی عهد حاضر تشکیل شده است. در بخش کوهپایه ای از رسوبات دوران مزوزوئیک یا دوران دوم (سنگهای آهک خاکستری و سنگهای آتشفشانی درکرتاسه زیرین) و توده دگرگونی و رسوبات پالئوزوئیک مربوط به دوران اول که از دونین تا پرمین را در برگرفته و از سنگهای تخریبی و افیولیتی متخلخل با سنگ آهک همراه با مقدار کوارتزیت و کنگلومرا و سنگهای آتش فشانی– اندزیتی تشکیل شده است. در بخش کوهپایه ای و کوهستانی، توده دگرگونی شیست سبز نیز دیده می شود.
در بخش کوهستانی رسوبات دوران اول که با گسله رورانده محور تالش از رسوبات نئوژن بخش زنجان جدا شده است و رسوبات دوران دوم به همراه شیستهای سبز به صورت شمال غربی– جنوب شرق در ارتفاعات شهرستان مورد مطالعه گسترده شده است. (نقشه زمین شناسی استان گیلان۱:۲۵۰۰۰۰)
نقشه ۳-۲ زمین شناسی
۳-۱-۳ توپوگرافی
شرایط پستی و بلندی تحت تاثیر دو عامل شکل زایی درونی و بیرونی به وجود می آید. به نحوی که ساختار اولیه زمین از لحاظ تکتونیکی و پدید آمدن ارتفاعات توسط عوامل درونی شکل گرفته و پس از آن عناصر اقلیمی به عنوان عوامل بیرونی در تغییر شکل ساختار اولیه نقش بسیار موثری ایفا می نمایند. از مکانیزم های فرسایش می توان به دما، رطوبت، منابع آب (سطحی، زیرزمینی) ، بارندگی و غیره اشاره کرد.
شهرستان ماسال از سه تیپ اکولوژیک جلگه ای، کوهپایه ای و کوهستانی تشکیل شده که بخش جلگه ای آن از ارتفاع ۵۰ الی ۱۰۰ متر، بخش کوهپایه ای آن از ۱۰۰ الی ۵۰۰ متر و بخش کوهستانی آن ۵۰۰ متر به بالا تا ارتفاع ۲۵۰۰ متر کشیده شده است. توپوگرافی مناسب محیطی به همراه رودخانه های دائمی و پرآب سبب شده که جنگل های پایکوهی و کوهستانی و برفهای قله های ارتفاعات، اقلیم مناسب و دلپذیر را در قسمتهای مختلف خصوصاً بخش جگله ای به همراه داشته باشد. سکونتگاه های روستایی در بخش جلگه‎ای با معیشت غالب زراعت و روستاهای پایکوهی، دامداری و باغداری شکل یافته اند و بخش ارتفاعات فوقانی (نواحی کوهستانی) ییلاق افراد پایکوهی و زمان فصل گرم سال می باشد. ارتفاعات جنگل دیگاه با ۲۶۱۱ متر، جنگل خندیله پشت با ۱۵۰۰ متر، جنگل لرزانه با ۱۰۰۰ متر و جنگل رنگو با ۱۷۰۰ متر ارتفاع در بخش کوهستانی شهرستان واقع گردیده اند که مرتفع ترین قله های شهرستان کوه دیگاه با ارتفاع ۲۶۱۱ متر در بخش شاندرمن قرار دارد. رطوبت دریای خزر و ارتفاعات کوهستانی، شرایط معتدل و مرطوبی را در نواحی جگله ای محدوده مورد مطالعه، همچنین اقلیم سرد کوهستانی را در نواحی مرتفع آن پدید آورده است. این ویژگی باعث گردیده تا نواحی کوهستانی در ایام گرم سال با توجه به مطلوبیت هوا، از چشم اندازهای مناسب ییلاقی برخوردار باشند. (نقشه توپوگرافی استان گیلان۱:۵۰۰۰۰)
نقشه۳-۳ توپوگرافی
۳-۱-۴ منابع آب
در شهرستان ماسال دو رودخانه دائمی به نام های مرغک و خالکایی و یک رود فصلی به نام اسکندر رود (بهمبر) جریان دارد. استخرها و آبگیرهای موجود هم با ذخیره آبی یک میلیون مترمکعب از دیگر منابع آبی شهرستان به شمار می روند رودخانه مرغک شاندرمن از ارتفاعات ۲۶۰۰ متری شهرستان سرچشمه گرفته، رودخانه خالکایی ماسال از ارتفاعات ۲۶۰۰ متری سرچشمه گرفته این رودخانه پس از عبور از شهرستان ماسال به تالاب انزلی می ریزد و رود بهمبر نیز در ابتدا با نام اسکندررود از ارتفاعات بالادست محدوده روستای نیلاش سرچشمه گرفته و پس از طی مسیر ی به تالاب انزلی می ریزد.
-ماسال رود (خالکایی)
پهنه رودخانه ماسال رود در بخش میانی استان گیلان عرض شمالی ́ ۲ و ْ ۳۷ تا ˝ ۱۳ ́ ۲۷ و ْ ۳۷ و طول شرقی ́ ۵۱ و ْ ۴۸ تا ́ ۱۵ و ْ ۴۹ جغرافیایی گسترده شده است. مساحت این حوضه از بلندترین نقطه دهانه خروجی ایستگاه دبی سنجی طاسکوه ۲۲۱ کیلومترمربع می باشد و زهکش اصلی حوضه رودخانه ماسال رود از به هم پیوستن رودهای شاه معلم، خونی، پرسی نساء و چسلی بوجود آمده است.
از لحاظ موقعیت سیاسی حوضه خالکایی در شهرستان فومن، ماسال و صومعه سرا گسترده شده است.
شکل ۳-۱ نمای شماتیک شاخه های حوضه
رودخانه خونی
رودخانه شاه معلم
رودخانه چاسی
خالکایی
طاسکوه
-شاندرمن رود مرغک
این رودخانه در نیمه شمالی (به عبارت دقیق تر شمال غربی) حوضه رودخانه های منتهی به تالاب انزلی واقع است. محدوده جغرافیایی آن به طول́ ۵/۴۶ و˚ ۴۸ تا ́ ۵/۱۹ و ˚ ۴۹ و عرض شمالی ́ ۵/۱۷ و ˚ ۳۷ تا ́ ۳/۲۷ و ˚ ۳۷ می باشد مهمترین کانون جمعیتی آن شهر شاندرمن است و علاوه بر آن روستاهای زیادی چون، طالب دره، امام زاده شفیع، چاله سرا، توسه سرا، قران و در نهایت در روستای کتمجان به رودخانه خالکایی ماسال متصل و وارد تالاب انزلی می شود
از لحاظ موقعیت نسبی دبی حوضه در غرب شهرستان ماسال در استان گیلان واقع شده و از نظر تقسیمات هیدرولوژی کل کشور جزء حوضه آبریز دریای خزر محسوب می گردد و آبادیهای این حوضه در ارتفاعات شامل خشکه دریا، سرخ سنگان، ویرگاه، دشته، سفیس تونه، اوربند، انگنه سی، خشکه لیمار، سوره ژیه، البرکان، سرکوم، برنبم بلنگاه، خشکه بیله و راستکه می باشد. حوضه شاندرمن هم مرز سرشاخه های خلخال از استان اردبیل و نیز حوضه های خالکایی ماسال و چفرود رضوانشهر می باشد (مشاور جنگل سبز گستر، ۱۳۸۳، ص ۹) .
نقشه ۳-۴ شبکه آب
۳-۱-۵ اقلیم
شناخت نوع اقلیم یک ناحیه براساس دیدگاه های منطقه ای و محلی قابل بررسی می باشد. تحقیق منطقه ای باید با توجه به شناخت جریانات جوی و توده های هوایی در مقیاس بزرگ که ناحیه را مورد تاثیر قرار می دهند، صورت پذیرد و شناخت محلی نیز با توجه به عناصر آب و هوایی و تجزیه و تحلیل پارامترهای هواشناسی امکان پذیر می باشد.
شهرستان ماسال در قسمت جنوب غربی حاشیه دریای خزر واقع گردیده و حاشیه غربی و جنوب غربی این محدوده را نواحی کوهستانی فراگرفته اند. جریانات عمومی فشار هوا نشان می دهد که این محدوده از سمت شمال و شمال شرق در دوره سرد سال تحت تاثیر جریان پرفشار سیبری بوده و در این دوره هوای سرد و بری قطبی به سوی این ناحیه هدایت می شود.
- درجه حرارت
درجه حرارت یا دما عبارتست از اندازه گیری انرژی گرمائی که در داخل خاک و هوای قابل سنجش می‎باشد و تمام ارگانیسم ها به صورت مستقیم از این حرارت متاثرند. (جعفر پور، ۱۳۷۷، ص ۳۳)
مقصود از رژیم حرارتی تغییر عوامل دمای هوا بر حسب زمان در طول سال میباشد و همچنین افزایش ارتفاع باعث کاهش دما میباشد و عامل تعدیل کننده درجه حرارت است برای رژیم حرارتی می توان از طول دوره کوتاه مدت تری استفاده نمود زیرا دما بر خلاف بارندگی دارای تغییرات سالانه خیلی زیاد نیست و تغییرات ماهانه آن از سالی به سال دیگر خیلی زیاد نمی باشد. در طول ماه های تابستان هوای ماسال با وجود اینکه از لحاظ درجه گرما از بسیاری نواحی کشورپایین تر به نظر می رسد ولی به علت وجود رطوبت فراوان و حالت شرجی که در طول تابستان وجود دارد از نظر شدت گرما ناراحت کننده و برای اشخاص غیر بومی غیر قابل تحمل جلوه می کند. دامنه محدودیت های دمایی در واحدهای جلگه ای و کوهپایه ای ماسال نوع کشت و نوع نظام زراعی و معیشتی را تحت تاثیر خود قرار داده است. معدل درجه حرارت در شهرستان ماسال ۸/۱۵ سانتیگراد می باشد. میانگین حداکثر درجه حرارت سالانه ۹/۲۰ درجه و معدل حداقل درجه حرارت سالانه نیز ۱۱ درجه سانتیگراد محاسبه شده است. برای بررسی رژیم حرارتی ایستگاه مورد مطالعه نیز پنج عامل حرارتی زیر مورد بررسی قرار گرفته که نتایج آن در جدول ذیل می باشد:
جدول ۳-۱ درجه حرارت ایستگاه مورد مطالعه ۱۳۸۸-۱۳۵۸