۲-۹ اسناد تجاری[۱۵]
اسناد تجاری معمولا اوراق بهادار قابل مباده ای است که توسط واحدهای انتفاعی به سایر واحد های انتفاعی، بانکها یا موسسات مالی فروخته می شود. بسیاری از واحدهای انتفاعی، اسناد تجاری خود را مستقیما به سرمایه گذاران می فروشند. هزینه تامین مالی این قبیل اسناد، به وضعیت مالی و رده بندی اعتباری واحد انتفاعی صادر کننده آن بستگی دارد ( شباهنگ ، ۱۳۷۹ ، ۴۷).
در انتخاب مابین تامین مالی کوتاه مدت و بلند مدت قاعده سرانگشتی مورد استفاده شرکت این است که « از سرمایه گذاری های کوتاه مدت برای وجوه کوتاه مدت و از سرمایه گذاری های بلند مدت نیز برای وجوه بلند مدت تامین مالی کنید». این امر به این معناست که از استقراض کوتاه مدت ارزان در جایی که استفاده از آن امن تر است (درجایی که سرمایه گذاری ها در ماهیت کوتاه مدت اند و بنابراین ریسک تجدید نظر به عنوان مشکل محسوب نمی شوند) استفاده کنید، اما از تامین مالی بلند مدت برای سرمایه گذاری های بلند مدت استفاده نمایید.
۲-۹-۱ تامین مالی بلندمدت و بازار سرمایه
پیش بینی وجوه مورد نیاز شرکت برای مدت یبش از یکسال که معمولا از طریق استقراض، انتشار سهام عادی واستفاده از سود انباشته صورت می گیرد. در عرصه مدیریت مالی دوره کوتاه مدت معمولا به بدهی های مربوط می شود که سررسید آنها در فاصله ای کمتر از یکسال است. اما اصطلاح تامین مالی بلند مدت به طور دقیق تعریف نشده است. برخی واحدهای اقتصادی دوره میان مدت را برای تاریخ های سررسید بیش از یکسال و کمتر از ۱۰ سال به کار می برند. برای برخی اشخاص وام ۸ ساله کوتاه مدت و برای برخی دیگر بلند مدت محسوب می شود. ولی به طور کلی وام های دارای سررسید بیش از یک تا دو سال بلند مدت نامیده خوانده شد( مجله حسابداری شماره۱۴۶).
منابع تامین مالی بلند مدت شرکت عبارتند از اوراق قرضه ( ابزار بدهی)، سهام ممتاز و سهام عادی( ابزارسرمایه)، اوراق قرضه و سهام ممتاز(در مواقعی که دارای نرخ سود ثابت تضمین شده است) به عنوان اوراق بهادار با درآمد ثابت وسهام عادی به عنوان اوراق بهادار با درآمد متغیر شناخته شده است. بازار تامین مالی بلند مدت، بازار سرمایه نامیده می شود وشامل انواع اوراق بهاداری است که سررسید بیش ازیکسال دارند( رودپشتی ودیگران، ۱۳۸۵، ۱۶۲).
۲-۹-۲ بدهی بلند مدت و تامین مالی
استقراض یکی از روش های تامین مالی بلند مدت است. استقراض یا بدهی بلند مدت به عنوان راه کار تامین مالی در ساختار سرمایه تلقی می گردد. در فرایند تامین مالی، توجه به ابزار بدهی و ابزار سرمایه ضرورت دارد. اوراق بهادار ازجمله ابزارهای تامین مالی هستند که واحد انتفاعی در تصمیمات کلی تامین مالی مد نظر قرار می دهند.
بدهی های بلند مدت به بدهی های اطلاق می شود که سررسید آن بیش از یک دوره مالی(یکسال) است. هرچه بنگاه های اقتصادی نگاه بلند مدت به تداوم فعالیت، توجه داشته باشند و برنامه ریزی مالی بلند مدتی را طرح ریزی نمایند، آنگاه بدهی ها به کوتاه مدت ،میان مدت و بلند مدت تقسیم می شود بنابراین بدهی بلند مدت در این شرایط دارای سررسید بیش از ۱۰ سال هستند( رودپشتی و دیگران، ۱۶۹ ، ۱۳۸۵).
۲-۱۰ بدهی تضمین شده
اوراق قرضه می تواند تضمین شده یا تضمین شده باشد. اوراق قرضه تضمین شده به عنوان بدهی تضمین شده از جمله خصوصیات اوراق قرضه است که می بایست بهره در زمان مقرر و اصل آن در سررسید تضمین و پرداخت شود که با وثیقه گذاری برخی از دارایی ها پشتیبانی می شود.
۲-۱۰-۱ بدهی تضمین نشده
به آن دسته از موارد اشاره دارد که تحت عنوان اوراق قرضه تضمین نشده شناخته شده است. یعنی دسته ای از اوراق قرضه که به پشتیبانی اعتبار کلی واحد انتفاعی انتشار می یابد.
۲-۱۰-۲ اجازه به عنوان بدهی بلند مدت
اجاره های سرمایه ای از جمله روش های تامین مالی بلند مدت است که نوعی بدهی بلند مدت تلقی می گردد. اجاره سرمایه ای قراردادی است که بین مالک دارایی از یک طرف و استفاده کننده از طرف دیگرمنعقد می شود و به طرف اول اجاره دهنده ( موجر) و طرف دوم اجاره کننده ( مستاجر) اتلاق می گردد( رودپشتی و دیگران، ۱۸۳ ، ۱۳۸۵).
۲-۱۱ روش های تامین مالی میان مدت وبلند مدت
جدول ۲-۱ روش های تامین مالی میان و بلند مدت
ردیف | نام روش | تعریف | مزایا | معایب | استفاده کنندگان |
۱ | وامهای بانکی بلند مدت | وامهای بانکی دارای سررسید بیش از یکسال | - بهره وام های میان مدت و بلند مدت تقریبا ثابت است. - در موقع انعقاد قرارداد میتوان درباره شرایط قرارداد مذاکره کرد - مشتریان خوش حساب از تسهیلات بهره مند میشوند |
- مندرجات قراردادهای این وامها محدودیت هایی برای واحدهای اقتصادی ایجاد می نمایند. - نرخ بهره وام معمولا بیش از نرخ بهره پایه است. - وثیقه گذاری واحد اقتصادی محدود می شود. - پرداخت اقساط سالانه فشار زیادی به نقدینگی می آورد |
- واحدهای اقتصادی می خواهند دارایی های ثابت یا سرمایه گذاری بلند مدت ایجاد کنند |
۲ | اجاره های بلندمدت(اجاره به شرط تملیک و اجاره عملیاتی) | قراردادی است که به موجب آن مالک دارایی، دارایی را به طرف دیگر قرارداد اجاره میدهد تا درازای پرداخت مبالغ مشخص از آن دارایی استفاده کند | - استفاده از دارایی و پرداخت به صورت اقساط و در بلند مدت | - واحدهای اقتصادی جدیدالتاسیس در کشورهای صنعتی - واحدهای اقتصادی صنعت حمل و نقل |