>=57
>=54
>=46
>=30
<30
۳۵%
۵۴%
۷۷%
۹۳%
۰۰/۱
متغییر و ناپایدار
شرایط تردد آزاد و راحتی کامل رانندگان
تردد یکنواخت و راحتی رانندگان همچنان در سطح خوب
جریان پایدار و متعادل، کاهش راحتی و محدودیت در مانوور.
مرز جریان ناپایدار، افت زیاد در راحتی و آزادی مانور
عملکرد در حد ظرفیت، جریان ناپایدار و نامتعادل، عدم وجود راحتی برای رانندگان.
جریان تحت فشار یا توقف جریان، راه بندان و تراکم زیاد
جدول ۲-۳- نمونه ای از جداول مربوط به سطح سرویس، برای مسر بزرگراهی و سرعت طرح ۷۰ مایل درساعت
مواردی از قبیل ظرفیت، حجم ترافیک و سطح سرویس که در این قسمت به طور خلاصه مطرح گردیدند، ازجمله مباحث مفصل و مهم مهندسی ترافیک می باشند.
◄ فاکتور یا ضریب ساعت اوج (PHF)
بنابرتعریف نسبت حجم واقعی ترافیک در ساععت اوج به حداکثر حجم ترافیک در ساعت اوج را فاکتور یا ضریب ساعت اوج می نامند.ضریب ساختمان اوج مقیاسی برای اندازه گیری تغییرات کوتاه مدت تقاضای ترافیکی می باشد.همانطور که تعداد زمان های پیک برای شهرهای مختلف متفاوت است، مدت زمان پیکها نیز متفاوت می بادش. مدت زمان پیکها بسته به وسعت و جمعیت شهر معمولا بین ۵ تا ۱۵ دقیقه متغییر می باشد.در شهرهای بزرگ معمولا مدت زمان پیکها چیزی بین ۱۰ الی ۱۵ دقیقه می باشد.
با توجه به این مسئله برای خیابان ها را با در نظر گرفتن ۴ پرید ۱۵ دقیقه ای و برای اتوبان ها و بزرگراه ها، با در نظر گرفتن ۶ پرید ۱۰ دقیقه ای محاسبه می نماید.بنابراین اگر بخواهیم رابطه مربوط به (PHF) را برای خیابانها بنویسیم به صورت زیرخواهیم نوشت:
که در آن :
PHF = فاکتور یا ضریب ساعت اوج
V= حجم ترافیک واقعی در ساعت اوج
V15 = حجم ترافیک در ۱۵ دقیقه ای از ساعت اوج که دارای بیشترین حجم می باشد.
◄ سرعت
سرعت از جمله پارامترهای اساسی و مهم در مهندسی ترافیک می باشد.در طرح هندسی جاده ها و معابر در مواردی چون تعیین شعاع مناسب برای قوسها، درصد شیبها، مسافت دید و…سرعت نقش تعیین کنندهای داشته ویکی از عوامل ضروری به شمار می رود.به همین صورت در مهندسی ترافیک(علی الخصوص در مدیریت ترافیک) نیز بررسی سرعت وسایل نقلیه در مواردی از قبیل نصب علائم لازم در نقاط و محلهای مناسب، تعیین حداکثر سرعت وسایل نقلیه در معابر مختلف و…. حائز اهمیت و ضروری می باشد.
چون در مهندسی ترافیک، اندازه گیری سرعت دارای اهداف و منظورهای مختلفی می باشد، در حالات مختلف، تعاریف گوناگونی برای سرعت ارائه شده وبه کاربرده می شود. در واقع در هر حالت تعریف ارائه شده جنبه بخصوصی از سرعت را مدنظر قرار می دهد. به همین جهت تعاریف مربوط به سرعت نقطه ای، سرعت حرکت، سرعت سفر، سرعت طرح، سرعت عملی، هریک بیانگر مفهوم سرعت براساس هدف ومنظور مورد نظر می باشند. به عنوان مثال، اگرهدف ازاندازه گیری سرعت، بررسی تصادف باشد، سرعت نقطه ای یا سرعت لحظه ای وسیله یا وسایل نقلیه تعیین خواهد گردید. اما اگر مقصود تعیین سرعت وسایل نقلیه بین دو نقطه مشخص بدون در نظر گرفتن زمان های توقف وسایل نقلیه بین دو نقطه مذکور باشد.در این حالت سرعت حرکت اندازه گیری می شود.البته تعاریف متفاوت دیگری نیز برای سرعت وجود دارد که بیشتر جبنه آماری داشته و معمولا با مراجعه به منحنی توزیع فراوانی، مقادیرآنها تعیین می گردد.سرعت میانه (سرعتی است که ۵۰ درصد تعداد وسایل نقلیه با سرعتی کمتر از آن و ۵۰ درصد دیگر با سرعتی بیشتراز آن حرکت می کنند.) و سرعت نمونه (سرعتی است که دارای حداکثر فراوانی می باشد). مواردی از این قبیل هستند.
- میانگین زمانی سرعت(TMS)
اطلاعات حاصل از مطالعات سرعت نقطه ای در فواصل زمانی، توزیع سرعت در زمان را نشان می دهد و مقدار متوسط این نوع از سرعت ها که همان میانگین ریاضی سرعت ها می باشد، به میانگین زمانی سرعتها (TMS) معروف می باشد.
- میانگین فضایی یا مکانی سرعت(SMS)
اطلاعات حواصل از مطالعات سرعت در طول قسمتی از یک راه، توزیع سرعت در فضا (در مسافت)را نشان می دهد و سرعت متوسط بدست آمده در این حالت، میانگین فضایی یا مکانی سرعت ها (SMS) یا همان میانگین سرعتها در مسافت، نامیده می شود.
- عواملی که موجب تغییرات سرعت می شوند.
متغییرها وعوامل متعددی ممکن است برروی سرعت تاثیرگذارباشند، برخی از این متغییرها عبارتنداز:
۱ – جنسیت و خصوصیت راننده (زن یا مرد بودن او)، سن او، متاهل بودن یا نبودن او، محل سکونت او(داخل شهری یا خارج شهری) وجود سرنشینان دیگردر وسیله نقلیه و تعداد آنها (رانندگی به صورت تنها و بدون همراه متوسط سرعت را بالا می برد) طول مسیری که راننده طی می نماید نیز بر سرعت تاثیر می گذارد.(مسافت سفرموجب افزایش سرعت می گردد.)
۲- وسیله نقلیه، نوع، وزن، عمر، قدرت و توان موتور آن
۳- جاده و مسیر سفرشامل: موقعیت جغرافیایی(منطقه پست، تپه ماهور، ویا کوهستانی، وجود قوانین منطقه ای درایالتهای مختلف) نوع قوسها و شیبها، طول شیب ها، مسافت دید(هرچه فاصله دیدایمنی کمتر باشد، سرعت نیز کمتر خواهد بود.)، موقعیت و تعداد خطوط عبور وسایل نقلیه، نوع روسازی، وجود موانع در کنار جاده، تعداد و فاصله بین تقاطع ها، میزان توسعه ونوع کاربری های اطراف.
۴- ترافیک عبوری از مسیر، حجم، دانسیته یا چگالی، سبقتها، دسترسیها، وسایل کنترل ترافیک مورد استفاده، مقررات مربوط به سرعتها.
۵- شرایط محیطی شامل زمان(ساعت- روز- ماه- فصل) شرایط جوی و آب وهوای منطقه.