و۳) چگونه بهتر انجام دهیم؟(برادفورد ، دانکن ۲۰۰۰).
برنامه ریزی استراتژیک فراتر از آن است که سازمان را از نظر مالی حفظ و منابع مالی تان را ذخیره کند. این برنامه ریزی در واقع یک طرح ریزی برای ۵، ۱۰ یا ۱۵ سال آینده سازمان است به همراه چگونگی دست یابی به برنامه های آن. این نوع برنامه ریزی در واقع فرایند برنامه ریزی سیستماتیکی است که در آن گام های حرکت تعیین، وضع موجود و مأموریت ها مشخص و دیدگاه ها و نگاه های آتی و ارزش های عملیاتی و افق های پیش رو مشخص می گردد(نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدها). تجزیه و تحلیل SWOT یکی از ابزارهای مهم مدیریت راهبردی برای تطابق نقاط ضعف و قدرت درونی با تهدیدات و فرصت های بیرونی است. این تجزیه و تحلیل روش تحلیلی نظام یافته ای برای شناسایی این عوامل و انتخاب استراتژی که بهترین تطابق را بین آنها ایجاد کند ارائه می نماید( فیشر ۱۹۸۹). مدل SWOT توانایی نمایش ارتباط بین عوامل مختلف را داراست و با افزایش تعداد عوامل و پیچیده شدن ارتباطات می توان با بهره گرفتن از آن می توان این ارتباطات را تجزیه و تحلیل نمود(احمدی ۱۳۷۷). در برنامه راهبردی اداره تربیت بدنی استان فارس(۱۳۸۸) به نقاط قوتی مثل توجه به برنامه مداری ، اجرای طرح های استعداد یابی و نخبه پروری و نقاط ضعفی مثل کمبود جذب منابع غیر دولتی ، کمبود منابع در بخش ورزش بانوان و بهره وری کم اماکن ورزش اشاره شده است. از جمله فرصت های بیرونی به موقعیت جغرافیایی، زیاد بودن جمعیت جوان و وجود استعداهای ورزشی فراوان اشاره شده است در بعد تهدیدات نبود مدیریت ورزشی واحد، کم بودن سرعت تکمیل پروژ ها برشمره شده است. در مطالعه شعبانی بهار (۱۳۹۱) اشاره شد که نقاط قوت و فرصت ورزش همدان بیشتر است و با توجه به موقعیت جفرافیایی خوب خود در جهت جذب سرمایه گذاری و بخش خصوصی در راستای رفع مشکلات گام بردارد. با توجه به اینکه از مزایایی برنامه ریزی استراتژیک کاهش مقاومت در برابر تغیرات و اتخاذ سیستماتیک ترین روش های تغییر و افزایش کارایی ملی و آگاهی از عملکرد محیط خارجی و تأثیر آن بر محیط و عملکرد داخلی، توسعه روحیه همکاری و کار تیمی و کاهش مسائل و مشکلات تیمی در برخورد با چالش ها و نیازها می باشد. اما فواید و سودمندیهایی که این پزوهش میتواند به دنبال داشته باشد این است که هوشیاری مدیران رده بالا را هر چه بیشتر جلب نموده تا به تدوین چشم انداز ،استراتژیها و برنامه های آینده توجه نمایند.ازطرفی درجامعه نیز مزیت های چشمگیری ازقبیل: بابرنامه ریزی ورزشی دقیق ترحرکت نمودن ورزشکاران، جدانبودن از مسیرتوسعه ورزشی، همگام بودن باسیاست های برنامه ریزان ورزشی، پرهیز ازموازی کاری،و…رابه دنبال و در سراسر کشور تنگناها و مشکلات را عنوان نموده و از دیدگاه خود راه حلهایی را پیشنهاد نمایند. به نظر میآید در زمینه ورزش و تربیت بدنی و مسائل، مشکلات ، راهبردها و تنگناهای ورزش کشورمان بخاطر گستردگی عملیات و وسعت استان تهران کمتر پژوهشی انجام شده است لذا تحقیق حاضر در پی تدوین و طراحی چشم انداز، استراتژی و برنامه های آینده ورزش استان تهران می باشد. امروزه با توجه به لزوم توجه به توسعه ورزش قهرمانی و استعداد یابی در برنامه های چهارم و پنجم توسعه و به منظور پاسخ گویی به نیازها و تحلیل دقیق از چالشها و مشکلات کنونی و جهت دهی به توسعه ورزش استان براساس نیازهای واقعی به برنامه جامعی با نگاه و رویکرد استراتژیک نیاز داریم که در این تحقیق به آن می پردازیم.

۱-۳ ضرورت واهمیت تحقیق
ورزش امروزه در تمامی جوامع و از جمله در کشور ما ایران، گسترش فراوانی یافته و هر روز بر تعداد افرادی که به صورت رقابتی و قهرمانی یا به صورت تفریحی و گذراندن اوقات فراغت به ورزش میپردازند، افزوده میشود. در عصر حاضر که عصر انفجار دانش و فنآوری است، برنامهریزیهای سازمانها بدون پشتوانه اطلاعاتی غنی امکان پذیر نبوده و به نتیجه مطلوب نمیرسد (جلالی فراهانی، ۱۳۸۸). در میان سازمانها و نهادهایی که در جهت توسعه و تعمیم سلامتی و نیرومندی جامعه در تلاشند، مسئولیت خطیر سازمان تربیت بدنی و نمایندگیهای آن در استانها و شهرها بیش از همه بازشناخته شده است و لزوم فعالیتهای جسمانی و ورزش در بین اقشار مختلف مردم از نظر بهداشتی، اجتماعی، اقتصادی و… بیش از پیش مورد تأکید است. بدیهی است به منظور ترسیم اهداف جزئی و برنامه ریزی دقیق و اجرایی لازم، نقاط قوت و ضعف ورزش و عوامل موثر در سطح کشور مطالعه و بررسی گردند( قره ،۱۳۸۴) که یقیناً دستیابی به اهداف مختلف در زمینه تربیت بدنی به عوامل و شرایط متعددی بستگی دارد، مانند تدوین استراتژی، امکانات و تجهیزات ورزشی، فضای مناسب آموزشی، سطح معلومات و اطلاعات مسئولین تربیت بدنی و علاقه مندی آنان به کار، زمان کافی جهت پیاده کردن برنامهها و همچنین بودجه کافی از جمله مهمترین آنها هستند (عابدی، ۱۳۸۰).
باید اشاره نمود که برنامه ریزی به عنوان فرایندی که دارای مراحل مشخص و بهم پیوسته برای تولید یک خروجی منسجم در قالب سیستمی هماهنگ از تصمیمات تعریف شده است. برنامه ریزی، تصمیم‌گیری در شکل معمول آن نیست بلکه از طریق فرایند برنامه ریزی، مجموعه‌ای از تصمیمات هماهنگ اتخاذ می‌شود. برنامه ریزی می‌تواند برای زمان حال یا آینده انجام شود. دیدگاه ها، عقاید، احساسات و ارزشها به عنوان حقایقی تلقی می‌شوند که فرایند برنامه ریزی بر اساس آنها سازمان داده می‌شود. امروزه اغلب سازمان ها و فدراسیون های ورزشی به منظور پیشبرد اهداف و برنامه های خود از برنامه ریزی های بلند مدت و راهبردی به عنوان یک استراتژی استفاده می کنند و چشم اندازها و افق های پیش روی خود و نحوه حرکت و دستیابی به انها را در برنامه های استراتژیک خود به تفضیل بیان می کنند. یکی از مشکلات اصلی ورزش استان تهران نبود برنامه ای مدون ،یاوجود چشم انداز،استراتژیهای مناسب وبرنامه ریزی برای رسیدن به آینده ای درخشان است . باتوجه به اینکه تاکنون تحقیقی درخصوص طراحی وتدوین راهبرد توسعه ورزش(همگانی،قهرمانی)استان تهران صورت نگرفته ، و یا در بخش برنامه ریزی عملیاتی وحدت رویه ای وجودندارد، ضرورت انجام وبررسی ومطالعه آن به وجودآمد.ازطرفی همانطور که داشتن برنامه واجرای آن باعث موفقیت ورسیدن به اهداف مدنظر میشود،نداشتن برنامه هم پیامدها وآثار سوئی دربردارد. لذامطلب فوق نیازبه موضوع تحقیق راضروری تر می نماید. ازطرفی مسایل و مشکلات عمده نظیرعدم حمایت اسپانسرها، کاهش کیفیت درهمه ابعاد، مشکلات مالی ،عدم انگیزه منابع انسانی،عدم سرمایه گذاری مناسب در استان و شهرهای با پتانسیل بالا در ورزش ، کمبود وسایل استانداردو کمبود بودجه در پیشبرد برنامه ها و نداشتن برنامه و استراتژی مشخص ازورزش تهران در فدراسیونها و وزارت ورزش، به منظور توسعه ورزش استان ودهها مشکل دیگر همه و همه لزوم طراحی وتدوین راهبرد توسعه ورزش(همگانی،قهرمانی)استان تهران رادربرگرفت. این تحقیق باتوجه به ماهیت واهداف آن ازنوع کاربردی است.وازنتایج این تحقیق، گروه های زیر میتوانندبهره مندگردند:
۱-سیاستگزاران وبرنامه ریزان ورزشی
۲-مدیران ومعاونین گروه های آموزشی ورزشی
۳-روسای هیئت ها واعضای آنها
۴-محققان وپژوهشگران ورزشی
۵-ورزش شهرستانها
۱-۴ اهداف تحقیق
۱-۴-۱هدف کلی:
هدف کلی تحقیق حاضر بررسی، طراحی وتدوین راهبرد توسعه ورزش (همگانی، قهرمانی و حرفه ای) استان تهران می باشد.
۱-۴-۲- اهداف اختصاصی:
- تعیین تصویر و چشم انداز دقیق از آینده ورزش ( همگانی ، قهرمانی و حرفه ای ) استان تهران
- تعیین نقاط ضعف ورزش همگانی ، قهرمانی و حرفه ای استان تهران
- ترسیم نقاط قوت ورزش همگانی ، قهرمانی و حرفه ای استان تهران
- تعیین فرصت های ورزش همگانی ، قهرمانی و حرفه ای استان تهران
- تعیین تهدیدهای ورزش همگانی ، قهرمانی و حرفه ای استان تهران
۱-۵ سوالات تحقیق
۱-۵-۱ سوال کلی:
طراحی وتدوین راهبردتوسعه ورزش(همگانی ، قهرمانی و حرفه ای)استان تهران چیست؟
۱-۵-۲ سوالات اختصاصی:
چشم انداز ، بیانیه، ماموریت واستراتژیهای ورزش استان تهران چیست؟
نقاط ضعف ورزش استان تهران(در حوزه همگانی ، قهرمانی و حرفه ای) کدامند؟
نقاط قوت ورزش استان تهران (در حوزه همگانی ، قهرمانی و حرفه ای) کدامند ؟
فرصت های ورزش استان تهران(در حوزه همگانی ، قهرمانی و حرفه ای) کدامند ؟
تهدیدهای ورزش استان تهران (در حوزه همگانی ، قهرمانی و حرفه ای) کدامند ؟
۱-۶- محدودیت های تحقیق
۱-۶-۱- محدودیت های دراختیارمحقق
نمونه های تحقیق مدیران ومعاونین اداره کل ورزش وجوانان تهران وروسای هیئتهای ورزشی استان تهران خواهد بود.
پژوهش حاضردر اداره کل ورزش وجوانان تهران انجام خواهد شد.
۱-۶-۲ محدودیت های خارج از اختیارمحقق
میزان صداقت ودقت مدیران درجواب دادن به سئوالات
حالات روحی مدیران حین پرکردن پرسشنامه
۱-۷-تعریف مفهومی واژه ها واصطلاحات
۱-۷-۱ نقشه راه: نقشه راه ابزاری است برای ارتباط بین چشم‌انداز، ارزش‌ها و اهداف با اقدامات استراتژیکی که برای تحقق اهداف مورد نیاز است.
۱-۷-۲ چشم‌انداز:  چشم انداز نمایانگر این است که سازمان آرزو دارد به چه آرمانی دست یابد، و تصویری از آینده است که در صورت تحقق اهداف و مقاصد سازمانی به آن دست خواهید یافت (حمیدی و همکاران، ۱۳۸۸). که در اینجا منظور خواسته‌های آتی ورزش همگانی و قهرمانی استان تهران است که بر اساس اطلاعات حاصل از وضعیت موجود، مطالعه ادبیات پیشینه، برنامه‌های بالادست و نظرات خبرگان تعیین خواهد گردید. چشم انداز در تحقیق حاضر با بهره گرفتن از سوالات ۱و۲ قسمت ب پرسشنامه سنجیده است.
۱-۷-۳ بیانیه رسالت: جمله یا عبارتی است که بدان وسیله مقصود یک سازمان از مقصود سازمان مشابه متمایز می‌شود (اعرابی و همکاران، ۱۳۸۹). که در اینجا منظور فلسفه و ماهیت وجودی ورزش همگانی و قهرمانی استان تهران است که بر اساس بررسی مدارک و مستندات و نظرات خبرگان تدوین خواهند شد.
۱-۷-۴ قوت: فعالیت‌های قابل کنترلی که سازمان آنها را به شیوه‌ای بسیار عالی انجام می‌دهد. که در این تحقیق با بهره گرفتن از سوالات ۱-۱۰ در حوزه ورزش قهرمانی و سوالات ۱-۷ ورزش همگانی بخش دوم از پرسشنامه سنجیده می شود.
۱-۷-۵ ضعف: فعالیت‌های قابل کنترلی که سازمان آنها را به شیوه‌ای بسیار ضعیف انجام می‌دهد. که در این تحقیق با بهره گرفتن از سوالات ۱۱-۲۶ در حوزه ورزش قهرمانی و سوالات ۸-۱۷ ورزش همگانی بخش دوم از پرسشنامه سنجیده می شود.
۱-۷-۶ فرصت: مقصود از فرصت رویدادها و روندهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، بوم‌شناختی، محیطی، سیاسی، قانونی، دولتی، فن‌آوری و رقابتی است که می‌تواند به میزان زیادی در آینده به سازمان منفعت برساند. که در این تحقیق با بهره گرفتن از سوالات ۳۵-۲۷ در حوزه ورزش قهرمانی و سوالات ۲۶-۱۸ ورزش همگانی بخش دوم از پرسشنامه سنجیده می شود.
۱-۷-۷ تهدید: مقصود از تهدید رویدادها و روندهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، بوم‌شناختی، محیطی، سیاسی، قانونی، دولتی، فن‌آوری و رقابتی است که می‌تواند به میزان زیادی در آینده به سازمان منفعت برساند که در این تحقیق با بهره گرفتن از سوالات۳۶-۴۷ در حوزه ورزش قهرمانی و سوالات ۲۷-۳۶ ورزش همگانی بخش دوم از پرسشنامه سنجیده می شود. (اعرابی و همکاران، ۱۳۸۹).
۱-۷-۸ استراتژی: نوعی برنامه است که هدف یا منظور اصلی سازمان را برحسب وظایف و خدماتی که به جامعه ارائه می‌کند معین می کند که در اینجا شیوه‌ها و راهبردهایی ویژه که ورزش همگانی و قهرمانی استان تهران با توجه به تحلیل SWOTاتخاذ می‌کند که بوسیله نظرات خبرگان و استفاده از جلسه طوفان مغزی توسط تیم تحقیق تدوین خواهند شد (سجادی، ۱۳۸۵). نقشه استراتژی از مدل چهار منظری کارت امتیازی متوازن پدید آمده ‌است که همچون نقشه راه، مسیر پیشبرد استراتژی را نیز نشان می‌دهد. نقشه استراتژی روشی یکسان و ثابت برای توصیف استراتژی ایجاد می‌کند تا اهداف و معیارها قابل سنجش و مدیریت باشند.
۱-۷-۹ اهداف استراتژیک^[۶]: بیانیه‌های اهداف، بیانیه‌های مختصر و در عین حال دقیقی هستند که اقدامات مشخصی را که انجام آنها لازمه اجرای موفقیتآمیز استراتژی است، تشریح میکنند. اهداف استراتژیک به منزله پلی هستند که استراتژیهای سازمان را به سنجههای عملکرد که به منظور تعیین پیشرفتهای حاصل شده در جهت تحقق استراتژی انتخاب میشوند، پیوند میدهند.
فصل دوم
مبانی نظری و پیشینه تحقیق
۲-۱ مقدمه
در این فصل به ارائه دو بخش که بخش اول شامل مبانی نظری موضوع و مطالبی همچون برنامه‌ریزی، برنامه‌ریزی استراتژیک، مدل‌های پیاده‌سازی آن و نقشه راه پرداخته شده است.
۲-۲ بخش اول: مبانی نظری
۲-۲-۱ برنامه‌ریزی