ج) شرکت بیمه
از دیگر استفاده کنندگان گواهی بازرسی بیمه است. شرکت بیمه با در دست داشتند گواهینامه بازرسی اطمینان خاطر می یابد که کالا قبل از شروع حمل، شرایط و مشخصات قرارداد را داشته لذا تا حدودی از کلاهبرداری هایی که معمولا از شرکت های بیمه می شود جلوگیری می گردد.
د) بانک بازکننده اعتبار
به تعبیری می توان مؤسسه بازرسی را بازوی فنی بانک محسوب نمود، زیرا به دلیل عدم وجود امکانات فنی و فقدان تخصص های لازم برای بانک مقدور نیست که مطابقت کالا را از جهت فنی با شرایط قرارداد تأیید نماید. لذا گواهینامه بازرسی به بانک بازکننده اعتبار در زمینه تأیید شرایط معامله اطمینان لازمه را می دهد.
ه) شرکت حمل
گواهینامه بازرسی به شرکت حمل این اطمینان را می دهد که کالا در زمانی که به او تحویل شده است، با مشخصات و خصوصیات مورد ادعای فروشنده مطابقت دارد. این موضوع در مورد حمل کالاهای خطرناک و نیز هنگام وقوع خسارت همگانی، حائز اهمیت است.
ی) گمرک
گمرکات نیز در تطبیق کالا با اسناد و تعرفه می توانند از گواهینامه بازرسی به عنوان قرینه ای مثبت استفاده کرده و آن را مورد استناد قرار دهند.
ن) مؤسسات استاندارد
در بسیاری از کشورها برای ورود یا صدور کالا شرایط استاندارد در نظر گرفته شده است، که در صورت فقدان آن شرایط، کالا قابل صدور یا ورود نمی باشد. گواهینامه بازرسی می تواند به عنوان گواهی کنترل کیفیت کالا، مورد استفاده مؤسسات استاندارد قرار گیرد.
۳) کارمزد بازرسی
پرداخت کارمزد مؤسسه بازرسی قاعدتا به عهده خریدار است. در اینکوترمز نیز صریحا به این موضوع اشاره شده و چنین آمده است.
به موجب این تعریف به جز مواردی که فروشنده براساس قوانین کشور خود، موظف به انجام بازرسی قبل از صدور باشد ( مانند کشور خودمان در مورد برخی از کالاها که مشمول استاندارد اجباری می باشد )، پرداخت هزینه بازرسی به عهده خریدار است.
۴) عدم تطابق کالا با سفارش
در صورتی که علیرغم کلیه تمهیدات و پیش بینی ها از جمله انتخاب بازرس مستقل و صدور گواهینامه بازرسی از جانب وی، وقتی کالا به مقصد رسید، معلوم شود که کالا با شرایط قرارداد خرید مطابقت ندارد یا دارای اشکالات خاصی است. چه باید کرد؟
در این حالت، خریدار باید با دقت اقدامات زیر را انجام دهد :
-
- کالا را از گمرک ترخیص نکند و از هرگونه تغییر و تحول و جابجایی و انتقال آن خودداری نماید.
-
- روش و عملیاتی که طی آن، وجود ایراد یا نقص یا اشکال یا عدم تطابق کالا معلوم شده است را بررسی نماید.
-
- مدارک و تعهدات فروشنده در رابطه با مشخصات کالا و همچنین مدارکی که نشانگر ابلاغ این مشخصات به فروشنده می باشد را جهت حصول اطمینان بیشتر مجددا بررسی نماید.
-
- بررسی شود که اشکال پیش آمده آیا بر اثر اهمال فروشنده است یا احتمالا بر اثر حمل، تخلیه، جابجایی، بارگیری یا انبارداری نامناسب به وجود آمده است.
-
- در صورت حصول اطمینان از کوتاهی فروشنده، مراتب را فورا به وی اطلاع داده ضمنا مسئولیت های او را نسبت به اجرای تعهدات خود یادآوری و درخواست نماید که موضوع سریعا توسط فروشنده بررسی و دلایل به وجود آمدن آن را اعلام نماید.
-
- موضوع عدم تطابق، به بازرس اعلام می شود و درخواست شود تا او نیز عملیات بازرسی خود را بررسی کرده و در خصوص دلایل به وجود آمدن اشکال و عدم تطابق کالا، اعلام نظر نماید.
-
- انجام بازرسی مجدد کالا را از فروشنده و بازرس درخواست نماید.
-
- در صورت عدم همکاری فروشنده و بازرس در مورد انجام بازرسی مجدد کالا، لازم است از مؤسسه بازرسی مستقل دیگری که از اعتبار مناسبی نیز برخوردار باشد، دعوت نمود تا از کالا بازرسی نموده، گزارش مستدل و مصوری تهیه نماید تا در مراحل بعدی بتوان از آن برای اثبات ادعای خود استفاده نمود.
پس از انجام این بازرسی می توان کالا را جابجا و مورد استفاده قرارداد. در هر حال توصیه می شود که حتما نمونه هایی از کالاهای دارای اشکال و ایراد نگهداری شود. در صورت امکان بهتر است نمونه ها توسط بازرس مستقل مهر و موم شوند.
-
- بطور مستقیم یا از طریق مشاور متخصص در دعاوی بازرگانی با فروشنده و بازرس جهت حل و فصل مسئله و تأمین غرامت مذاکره و مکاتبه شود.
۱۰-در صورت عدم همکاری فروشنده و بازرس و عدم پذیرش مسئولیت جبران خسارت، مراتب باید به بانک مرکزی و مؤسسه استاندارد جهت اقدامات لازم اعلام شود و موازی با آن از طریق طرح موضوع در مراجع صالحه مراتب پیگیری گردد.
۵) مقطع بازرسی
بازرسی در چه محل و در چه زمانی باید به عمل آید؟
اصولا مقطع بازرسی، ارتباط مستقیم با شرایط معامله و تحویل کالا دارد. اگر معامله براساس یکی از شرایط اینکوترمز انجام شده باشد، مقطع بازرسی باید در مقطع انتقال مسئولیت از فروشنده به خریدار باشد. ( مثلا در شرایط FOB یا CFR انتقال مسئولیت تحویل کالا به شرکت حمل و عبور آن از نرده کشتی است )
ممکن است بازرسی کالا از زمان تولید شروع شده و در نهایت در انبار فروشنده و هنگام بسته بندی کالا بازرسی شود و همه نتایج هم با شرایط قرارداد مطابقت داشته باشد و کالا نیز آماده حمل باشد. اگر در این مرحله که کالا هنوز در ید فروشنده است، بازرس عملیات خود را خاتمه داده و گواهینامه را صادر نماید، امکان دارد فروشنده کالا را پس از صدور گواهینامه تعویض یا دستکاری نماید، در نتیجه احتمال سوء استفاده فروشنده هنوز باقی است، لذا لازم است بازرس عملیات بازرسی و صدور گواهینامه را ت زمان بارگیری صدور بارنامه توسط مؤسسه حمل و نقل ادامه داده و حتما گواهی خود را بعد یا همزمان با صدور بارنامه صادر نماید .
۲-۸) گمرک ( CUSTOMS )
واژه گمرک از ریشه لاتین Commercium آمده است، که معنی آن تجارت و مبادله کالا می باشد. این کلمه خود نیز مشتق از ریشه یونانی Commrex به معنی حقوق متعلق به کالا می باشد. واژه گمرک در زبان انگلیسی Customs و در زبان فرانسه Douane نامیده می شود.
امروزه گمرک به عنوان یک تشکیلات دولتی در همه کشورها، به منظور اجراء و تحقق سیاست های بازرگانی دولت ها وجود دارد. در کشور ما نیز گمرک با تشکیلات گسترده خود در مرزها و داخل کشور، مسئولیت اجرای قوانین و مقررات بازرگانی کشور را برعهده دارد.
۱) حقوق گمرکی ( CUSTOMS DUTIES )
حقوقی است که طبق تعرفه گمرکی وضع شده و به اجناس هنگام ورود به قلمرو گمرکی یا خروج از قلمرو گمرکی تعلق می گیرد.
۲) حقوق و عوارض ورودی ( IMPORT DUTIES AND TAXES )
عبارتست از حقوق گمرکی، عوارض، حق الزحمه یا سایر هزینه هایی که در مورد ورود کالا وصول می شود[۲۷].
۳) حقوق و عوارض صدوری ( EXPORT DUTIES AND TAXES )
عبارتست از حقوق گمرکی، عوارض، حق الزحمه و سایر هزینه هایی که در مورد صدور کالا وصول می شود.
۴) قلمرو گمرکی ( CUSTOMS TERRITORY )
حوزه ای که در آن مقررات گمرکی یک کشور بطور کامل اجرا می شود.
۵) تشریفات گمرکی ( CUSTOMS FORMALITIES )
کلیه عملیاتی که باید توسط اشخاص ذینفع و گمرک انجام گیرد تا قانون یا مقررات و دستورالعمل های گمرک در ارتباط با کنترل اشخاص در مرزهای گمرکی، ترخیص لوازم و اثاثیه او، ترخیص کالاها و آن چه که به عنوان صادرات یا واردات حمل یا ترانزیت می گردد، اجراء گردد.
۶) ترانزیت گمرکی ( CUSTOMS TRANSIT )
روش گمرکی است که براساس آن، کالاها تحت نظارت گمرک، از یک گمرک به گمرک دیگر حمل می گردد.
