جنگل های سیاهکل در مجموع زیر پوشش ۱۲ طرح جنگل داری قرار دارد . میزان جنگل کاری در سیاهکل از سال ۱۳۶۲ تا ۱۳۸۰ مجموعا به ۷۰۰۰ هکتار می رسد.در این جنگل ها از گونه های افرا ، صنوبر ، توسکا ، ون ، بلوط و سوزنی برگها استفاده شده است .
از مجموع مراتع موجود در سیاهکل ۲۴۴۱۹ هکتار آن مشمول طرح مرتع داری قرار گرفته که تاکنون ۱۸۰۷۲ هکتار شامل ۱۸ طرح به مجریان واگذار شده و بقیه در دست اجرا می باشد . اغلب مراتع این شهرستان جزء مراتع درجه ۲ و متوسط می باشد . و میزان تولید علوفه خشک در آنها از ۳۵۰ تا ۴۵۰ کیلوگرم در هکتار است .

• • برابر بررسی انجام شده پرندگانی از قبیل سار و قرقاول به تعداد زیادی دیده شده است و حیوانات وحشی مانند خوک ، خرس ، پلنگ و آهو در جنگل های این شهرستان زندگی می کنند . آبزیان مانند انواع ماهی ها وقزل آلا در رودخانه های آن وجود دارد . ( اداره کل منابع طبیعی استان گیلان ، ۱۳۸۰ : ۳۵،۴۰ )

• • منابع آب در شهرستان سیاهکل به دو دسته تقسیم می شود . آبهای سطحی که شامل رود ها و آبگیرها و استخرها می باشد و آبهای زیرزمینی که شامل چشمه ها و چاه ها می گردد .

• • در شهرستان سیاهکل رودها و آبراهه ها ی متعددی وجود دارد . همگی دارای ویژگی های ذکر شده می باشد . داشتن مسیر کوتاه ، پر شیب ، دره های عمیق در دامنه کوهها ، حوضه آبخیز پوشیده از جنگل ، تغییرات زیاد میزان آبدهی روزانه ، حداکثر آبدهی رودهای گیلان در دو فصل پاییز و بهار است . ( روحبخش ، ۱۳۹۱ : ۴۱ )

1. 1. چاکرود : یکی از شاخه های پلرود است و از ارتفاعات جنوبی شهرستان سیاهکل ، بخش

دیلمان و پیرکوه و از ارتفاعات شاه شهیدان سرچشمه گرفته ، در جهت غربی – شرقی پس از زهکشی قسمت جنوب و جنوب شرقی شهرستان سیاهکل در ادامه مسیر خود فاصله کوتاهی را در قسمت جنوب شرقی شهرستان املش طی می کند و به پلرود در گستره جغرافیایی شهرستان رودسر می پیوندد.

1. 1. شمرود : از ارتفاعات بخش مرکزی شهرستان سیاهکل ، حوالی کچل بن و لاری خانی

سرچشمه گرفته ودر جهت جنوب به شمال از حاشیه شرقی شهر سیاهکل عبور می کند و پس از ورود به گستره شهرستان لاهیجان از حاشیه غربی این شهرستان تحت عنوان سید علی اکبری به سمت شمال ادامه مسیر می دهد و در حوالی دستک امیر آباد به دریای خزر می ریزد . این رود در فصول آبیاری با دبی حداکثر ۸ متر مکعب در ثانیه از طریق کانال راست سنگر تغذیه می شود .متوسط حجم جریان سالانه آن ۱۴۸ میلیون متر مکعب است .
طول آن حدود ۱۰۳ کیلومتر است رودخانه شمرود در طول مسیر خود از سه واحد اراضی (کوهستانی ، پایکوهی ، جلگه ای ) عبور می کند .
اراضی مسیر رودخانه از سرچشمه تا محله دیاله گل در جنوب سیاهکل دارای پوشش جنگلی متراکم و نیمه متراکم درختان ممرز ، راش و خرمندی است .در حاشیه رودخانه در نوار باریکی از محله کش چالک تا پشت سرا زیر کشت باغات است . از پشت سرا در ۶ کیلومتری جنوب سیاهکل باغات چای شروع می شود و تا سیاهکل ادامه می یابد . از سیاهکل تا مالگوراب حدود ۱۰ کیلومتر اراضی زراعی ، محدودیت کم وجود دارد . که زیر کشت برنج و باغات میوه قرار دارد . و سپس باعات چای شروع می شود . تا تجن گوکه ادامه می یابد . ( جمال زاده ، ۱۳۸۳ : ۷۳-۷۲ )

1. 1. رود دیسام یا ملک رود : از ارتفاعات غرب سیاهکل ، بخش خرارود سرچشمه گرفته و در

جهت جنوب به شمال حاشیه غربی شهرستان سیاهکل را زهکشی نموده ، پس از پشت سر گذاشتن محدوده آن ، مسیر کوتاهی را در شهرستان لاهیجان طی می کند ودر قریه کیسم شهرستان آستانه به سفید رود می پیوندد . بر روی این رود در سال ۱۳۲۵ یک سد انحرافی با نام قوام با ۱۰ دریچه متحرک هر یک به عرض ۳ متر و ارتفاع ۲۰/۲ متر است . جهت انحراف آب رودخانه به نهر حشمت رود احداث گردید . این رودخانه ۳۱ کیلومتر طول دارد حدود ۱۰ کیلومتر اول مسیر که شامل اراضی کوهستانی و ارتفاعات است را جنگل ها تشکیل می دهد که پوشش جنگلی آن شامل ممرز توسکا و انجیلی است . البته در حواشی رودخانه به صورت نوار باریکی اراضی نسبتا همواری وجود داند که زیر کشت باغات چای و مزارع برنج می باشد .اراضی مسیر در شمال کانال آب رسانی در مجاورت کانال زیر کشت باغات و پس از آن مخلوطی از زراعت برنج و باغ دیده میشود در قسمت انتهایی مسیر نیز در نوار به طول ۴ کیلومتر زیر کشت محصولات باغی است .
دیسام رود از دوشاخه دیسام کوچک وبزرگ تشکیل می شود.در فصل آبیاری دیسام بزرگ بادبی حد اکثر ۴۰متر مکعب در ثانیه ودیسام کوچک با حد اکثر۷متر مکعب درثانیه از طریق کانال راست سنگر تعذیه می کند.
شکل ۳-۶ نقشه رودهای شهرستان سیاهکل ماخذ : وزارت نیرو
استخرها (آبگیرها )
از مشخصات بارز جلگه ساحلی درگیلان،وجود تعداد زیادی آبگیر کوچک وبزرگ(سل) در ابتدا ،انتها وطرفین مسیر رودهاست که تحت تاثیر عوامل متعددی مانند:جا گذاری رسوبات،مسدود شدن بخشی از دره ها واراضی پست بستر بزرگ رودها،فشرده شدن رسوبات نوع گل ولای تا یک سوم خود نسبت به رسوبات نوع ماسه ای وتعدادی از استخرها نیز به وسیله انسان بوجود می آیند.از این استخرها (آب بندان ها)استفاده های متعددی صورت می گیرد از جمله:

• • آبیاری زمین های کشاورزی

• • صید وشکار

• • جمع آوری نزولات جوی از روی اراضی که به رودها راه ندارند

• • تنظیم جریان آب رودها در مواقع سیلابی وکاهش اثرات تخریبی آن در قسمت پایین رود

• • پرورش ماهی

• • به عنوان یک زیستگاه طبیعی

• • به عنوان جاذبه گردشگری(روح بخش، ۱۳۹۱ : ۱۵)

در شهرستان سیاهکل حدود ۲۸استخر بزرگ وکوچک وجود دارد که مساحت آنها ۵/۱۰۵هکتار است .۴/۲۱درصدآنها مصنوعی و۶/۷۸درصد آن طبیعی می باشد.در کل استخرهای مذکور ۴/۴۶درصد دایمی و۶/۵۲درصد فصلی می باشد.میزان حجم آبدهی استخرهای ذکر شده ۳/۱میلیون متر مکعب است ودارای کار بری های فوق می باشد.
در اطراف این استخرها بدیع ترین چشم اندازها جمع شده است مانند(پوشش گیاهی،زندگی جانوری ،هوای مناسب،چشم انداز زیبا و…..) باتوجه به اینکه این آب بندان ها هنوز تامین کننده بخشی ازآب کشاورزی در فصول بهار وتابستان هستند اما به سبب بی توجهی مسولان مربوط وپرشدن آنها از رسوبات،رشد بی رویه علف هرز متاسفانه برخی از آنها درحال سپری کردن آخرین مرحله توالی خود هستند.با ازبین رفتن این آبگیرها زندگی گیاهی وجانوری حاشیه آن از بین خواهد رفت.با احیاء این آبگیر هاعلاوه بر آینکه یک محیط زیست ویژه از خطر نابودی حفظ می شود،بابرنامه ریزی بر روی آنها می توان زمینه جذب گردشگروتوسعه گردشگری ورونق فعالیت های دیگررا فراهم کرد.

• • • امروزه برای استخر ها وآبگیرهای طبیعی به صورت اکوسیستم های تالابی اهمیت زیادی قایل هستند.پژوهش های علمی نشان داده است که در این آبگیرهاچرخه های حیاتی ظریفی بین انواع گیاهان وحشرات وحیوانات ومیکرو ارگانیسم آبی وتالابی وخشکی برقرار می باشد.هنوز هم در بسیاری از استخرهای باقی مانده به خصوص در فصل بهار جلوه های حیات در گونه های فراوانی از گیاهان وجنب وجوش بسیاری از حشرات وآبزیان ودوزیستان وپرندگان متجلی است. آب استخر ها از منابع مختلف آب های طبیعی مثل باران و آب های جاری روی سطح زمین و جریان های آب رود ها و زه کش ها و چشمه ها و چشمه سار ها و سفره ای زیر زمینی تامین می گردد.

  

نزولات جوی مخصوصا باران در تغذیه آبی همه استخر ها به طور مستقیم دخالت دارد.در مقابل سطح آب استخر ها هم پیوسته در معرض قدرت تخریبی هوا است.همان طور که آب های زیر زمینی می توانند حداقل آب استخر ها را تامین نمایند.استخر ها هم هنگام پر آبی سفره های آب های زیر زمینی سطحی تر را تغذیه می نمایند،کمتر استخری می توان پیدا کرد که به طور مستقیم انشعاب آبی از رود ها یا زه کش های طبیعی داشته باشد.آنچه از آب های سطحی وارد استخر ها می شود یا به طور مستقیم آب های پراکنده باران در سطح زمین است و یا آب هایی است که از طریق انشعابات شاخه های فرعی درجه۲و۳ رود ها و زهکش ها گرفته می شود،به هر حال استخر ها دارای ورودی و خروجی های آبی قابل کنترل هستند.(اصلاح عربانی، ۱۳۸۴ : ۲۰۱-۱۹۹ )

• • آبشار لونک سیاهکل در موقعیت جغرافیایی E495148 N370030 در استان گیلان واقع است. این آبشار در منطقه جنگلی کنار جاده کوهستانی سیاهکل به دیلمان پس از شهر سیاهکل قرار دارد و فاصله آن تا شهر سیاهکل حدود ۲۵ کیلومتر است. این منطقه می توان به جنگلهای طبیعی حاشیه مسیر سیاهکل به دیلمان ، رودخانه بسیار زیبا با آب بسیار خنک در تابستان که فاصله دسترسی آن از سطح مسیر به علت قرار گرفتن در دره گاهی به بالای ۱۰۰ متر می رسد.و منطقه سرسبز دیلمان اشاره نمود. همچنین درختان سربه فلک کشیده راش، ممرز، توسکا، خرمندی، انجیری، رستنی ها گوناگون و گلهای رنگارنگ پیرامون‌ آبشارلونک و همچنین آب ‌و هواى‌ مساعد، زیبایى‌ و جذابیت‌ ویژه ‌اى‌ به‌ این‌ آبشار بخشیده‌ است، زیبایى‌ این‌ منطقه‌ در بهار و تابستان ‌وصف ‌ناپذیر است، وجود گونه‌ هاى‌ مختلف‌ پرندگان‌ و انواع‌ گلهاى‌ زیبا پیرامون‌، آبشار لونک را به‌ یکى‌ از جاذبه‌ هاى ‌توریستى‌ مهم‌ استان‌ حتی ایران‌ تبدیل‌ کرده‌ است‌.در کنار این آبشار جاده بسیار زیبای دیلمان به سیاهکل واقع شده که یکی از زیباترین مسیر های سیاحتی ایران است .

این جاده از جنوب سیاهکل بعد از گذشتن از شالیزارهای سرسبز و زیبا و باغ های چای افسون کننده
و عبور از آبشار لونک به جنگل های سیاهکل وارد می شود. در ادامه مسیر به روستای زیبای داماش می رسیم که ارزشمندترین گل ایران در دامان خود جای داده است گل سوسن چهل چراغ یکی از