احساس بهبود و آسایش(حوزۀ اقتصادی)

احساس عدالت و امنیت(حوزۀ سیاسی)

شادمانی

احساس عزت و احترام(حوزۀ فرهنگی)

احساس همبستگی اجتماعی(حوزۀ اجتماعی)

هویت فردی

عزت نفس

احساس بصیرت

تعیین اجتماعی

احساس دوستی و هم­بستگی

احساس خشنودی

احساس
هویت جمعی

احساس اعتماد

(منبع: برگرفته از موسوی، ۱۳۹۲: ۱۴۴)
همچنان که نظام شخصیت بالقوه حائز چهار رسانه تنظیم کنش است، نظیر به نظیر، نظام اجتماعی نیز در سطح کلان چهار رسانه تنظیم اجتماعی دارد. در نظام اجتماعی متناظر هوش (A) پول است که کار تنظیم امور اقتصادی را بر عهده دارد، متانظر اراده (G) قدرت است که وظیفه تنظیم سیاسی را بر عهده دارد، متناظر وفادری (I) نفوذ است که کار تنظیم هنجاری را بر عهده دارد و بالاخره متناظر بینش (L) دانش است که ترسیم و تنظیم نمادی را بر عهده دارد(همان). البته پیامد مثبت عملکرد هر حوزه جامعه تا حدودی موکول به عملکرد سایر حوزه هاست. یعنی توسعه متوازن و همگون هر چهار حوزه می ­تواند در سطح فردی سبب­ساز احساسات مثبت در هر چهار حوزه شود. در غیر این صورت، چه بسا توسعه ناموزون، از جمله در برخی کشورهای در حال گذار، نه تنها موجب شادمانی نمی­ شود بلکه ناخرسندی اجتماعی را برای بیشتر آحاد جامعه فراهم می­ کند. برای نمونه در ارتباط با توسعه اقتصادی، برخی بیان می­ کنند چنانچه توسعه اقتصادی سبب انواع نابرابری اجتماعی گردد و همزمان روحیه زیاده طلبی را همراه با اضطراب در میان افراد بالا برد، در این صورت پیامد آن چیزی جز ناخرسندی و نارضایتی افراد و گروه ها نخواهد بود. همین­طور چنان چه در اثر تحولات سریع و ناموزون اجتماعی، شرایط آنومی اجتماعی در جامعه فراهم آید، در این حالت افراد احساس سرگشتگی و ابهام در تشخص درست و نادرست و مناسب و نامناسب کرده، در نتیجه محیط اجتماعی برای شکل­ گیری و رشد فردگرایی خودخواهانه و خودسری­های فردی مهیا می­ شود در این صورت نفع جمعی تحت­الشعاع نفع فردی قرار می­گیرد و نوعی بی اعتمادی و بدگمانی نسبت به دیگران و همچنین نهادهای جامعه فراهم می­ شود. کاهش اعتماد اجتماعی و تقدم منافع فردی بر مصالح جمعی هنگامی که با مشاهده نابرابری­هایی همراه شود که نامشروع باشند، کنشگران را دچار احساس بی­ عدالتی و به دنبال آن احساس خشم می­ کند. در چنین شرایطی زمینه برای ناخرسندی و ناشادمانی اجتماعی برای اکثریت فراهم می­ شود(موسوی، ۱۳۹۲: ۱۴۸).

جمع­بندی نظریه نظام شخصیت چلبی عوامل مرتبط با شادمانی: پاسخگویی مؤثر به نیازها عامل اصلی شادمانی است. نیازها(علایق افضل) در چهار نوع کلی از هم متمایز هستند: «نیازهای مادی، امنیتی، شناختی و اجتماعی». چلبی شادی و خرسندی کنشگران فردی را در شبکه مبادلات میان نظام جامعه­ای و نظام شخصیت جست وجو کرده، با بهره­ گیری از چهارچوب مفهومی چندبعدی که از انسان، شخصیت و جامعه در اختیار می­ گذارد، کم کیف شادمانی افراد را مرتبط با احساس رضایت و خشنودی انها از حوزه های چهارگانه در سطوح فردی و جامعه­ای می­داند. به بیان دقیق­تر، این نظریه را می­توان بدین صورت خلاصه کرد که منبع تأمین علقه­های چهارگانه انسان(علقه­ی مادی(A)، امنیتی(G)، ارتباطی(I) و شناختی(L)) در ارتباط تنگاتنگ با امر اجتماعی و به عبارتی حوزه ­های چهارگانه نظام جامعه­ای است طبق این دیدگاه چنانچه هر کدام از چهار نظام اصلی جامعه بتواند پاسخگویی مؤثر علقه­های برتر(معشیتی، امنیتی، معاشرتی و شناختی) فرد و جامعه باشد، در این صورت هر کدام می­توانند موجبات نوعی(احساس مثبت) که هر کدام زمینه­ ساز شادمانی افراد نمایند: یعنی کارکرد صحیح حوزه اقتصادی تولید احساس بهبودی و آسایش است. همین طور حوزه ­های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی هر کدام به ترتیب منشأ بروز احساس عدالت و امنیت، احساس هم­بستگی اجتماعی و احساس عزت و احترام می­شوند بدین ترتیب شادمانی افراد را در این چهارچوب نظری می­توان به صورت زیر نمایش داد:
جدول شماره(۲-۱۷): جمع­بندی نظریه نظام شخصیت چلبی عوامل مرتبط با شادمانی

پاسخگویی مؤثر به نیازها